Zwolnienie pracownika na urlopie wychowawczym – co musisz wiedzieć?

Urlop wychowawczy chroni pracownika przed zwolnieniem. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Poznaj swoje prawa i obowiązki pracodawcy.

Czym jest urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy to forma zwolnienia od pracy. Służy sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem. Prawo do urlopu ma pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy. Ten okres zatrudnienia jest kluczowy. Urlop udzielany jest na pisemny wniosek pracownika.

Wymiar urlopu wynosi do 36 miesięcy. Można go podzielić na maksymalnie pięć części. Rodzice mogą korzystać z urlopu do ukończenia przez dziecko 6 roku życia. Dla dziecka niepełnosprawnego limit wieku to 18 lat. Jeden miesiąc z 36 miesięcy jest przeznaczony wyłącznie dla drugiego rodzica. Rodzice mogą przebywać jednocześnie na urlopie do 4 miesięcy.

Urlop wychowawczy jest to przerwa w pracy w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Urlop wlicza się do okresu zatrudnienia. Od tego zależą uprawnienia pracownicze. Pracownik ma prawo powrotu do pracy. Wraca na to samo stanowisko po urlopie.

Czy pracownika na urlopie wychowawczym można zwolnić?

Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym co do zasady jest chroniony. Ta ochrona trwa przez cały urlop. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy. Nie może jej też rozwiązać w tym czasie. Ochrona zaczyna się od dnia złożenia wniosku. Trwa do ostatniego dnia urlopu.

Rodzice przebywający na urlopie wychowawczym są chronieni przed zwolnieniem. Nie każdy pracodawca może zwolnić taką osobę. Ustne zgłoszenie urlopu nie zapewnia ochrony. Formalny wniosek musi być złożony na piśmie.

• Zawsze składaj wniosek o urlop na piśmie.
• Złożenie wniosku o ponowny urlop wychowawczy zabezpiecza przed zwolnieniem.

Kiedy zwolnienie na urlopie wychowawczym jest możliwe?

Istnieją wyjątkowe sytuacje. Pracodawca może wtedy rozwiązać umowę. Jest to możliwe w razie ogłoszenia upadłości pracodawcy. Dotyczy to także likwidacji pracodawcy. Rozwiązanie umowy w tym czasie jest dopuszczalne.

Dopuszczalne jest też zwolnienie dyscyplinarne. To zwolnienie z winy pracownika. Przykładem jest kradzież pieniędzy z firmy. Pracownik dopuszcza się tego czynu w czasie urlopu. Pracodawca może wtedy rozwiązać umowę bez wypowiedzenia.

W przypadku likwidacji pracodawcy zwolnienie jest możliwe. Dotyczy to także ogłoszenia upadłości.

Pamiętaj o różnicach. Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. dotyczy dużych firm. Chodzi o pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. W takich firmach mogą obowiązywać inne zasady. Pracownik powinien sprawdzić liczbę zatrudnionych w firmie.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego potwierdza możliwość zakończenia stosunku pracy. Jest to możliwe w określonych przypadkach podczas urlopu wychowawczego.

Ochrona zatrudnienia a złożenie wniosku

Ochrona przed zwolnieniem zaczyna się od dnia złożenia wniosku. Trwa do dnia zakończenia urlopu. Pracownik jest chroniony nawet jeśli urlop jeszcze się nie rozpoczął. Wniosek o urlop wychowawczy uruchamia ochronę prawną.

Przykłady sytuacji związanych ze zwolnieniem

Rozważmy kilka przykładów. Pani Sandra złożyła wniosek o urlop wychowawczy. Następnego dnia pracodawca wręczył jej wypowiedzenie. Wypowiedzenie jest bezskuteczne. Pani Sandra jest chroniona od dnia złożenia wniosku.

Pani Marlena wróciła z urlopu wychowawczego. Później złożyła wniosek o kolejną część urlopu. Pracodawca nie może jej zwolnić. Złożenie wniosku chroni ją prawnie. Ochrona obowiązuje od momentu złożenia wniosku.

Pani Anna ukradła pieniądze z firmy. Zrobiła to podczas urlopu wychowawczego. Pracodawca może ją zwolnić dyscyplinarnie. Zwolnienie z winy pracownika jest wyjątkiem od ochrony.

Pani Marcelina przebywa na urlopie wychowawczym. Chce zmienić miejsce pracy. Może złożyć wniosek o wcześniejsze zakończenie urlopu. Następnie może wypowiedzieć umowę. Pracownik może skrócić czas opieki.

Możliwość pracy zarobkowej na urlopie

Czy można pracować w czasie urlopu wychowawczego? Tak, jest to możliwe. Warunek: pracownik musi sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem. Praca nie może przeszkadzać w opiece. Rodzic może podjąć pracę na urlopie.

Powrót do pracy po urlopie

Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracownik wraca do pracy. Ma prawo wrócić na to samo stanowisko. Jeśli nie jest to możliwe, pracodawca proponuje inne. Stanowisko musi odpowiadać kwalifikacjom pracownika. Wynagrodzenie musi być co najmniej takie samo. Wynosi tyle, ile by otrzymywał, gdyby nie korzystał z urlopu.

Składki i zasiłki na urlopie wychowawczym

Kto pokrywa składki podczas urlopu wychowawczego? Składki emerytalne i zdrowotne pracownika pokrywa państwo. Dotyczy to okresu urlopu wychowawczego. Pracownik nie traci ubezpieczenia.

Czy rodzic dostaje w tym czasie zasiłek? Urlop wychowawczy jest bezpłatny. Można ubiegać się o dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem. Dodatek wynosi 400 zł miesięcznie. Przysługuje rodzinom spełniającym kryterium dochodowe. Dochód na osobę nie może przekroczyć 674 zł miesięcznie. W przypadku dziecka niepełnosprawnego limit to 764 zł.

Urlop wychowawczy a kolejne ciąże

Co się dzieje, gdy matka na wychowawczym zachodzi w ciążę? Prawo przewiduje taką sytuację. Po zakończeniu urlopu wychowawczego matka ma prawo do urlopu macierzyńskiego. Następnie może skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Urlopy te przysługują z tytułu urodzenia kolejnego dziecka.

Podsumowanie

Urlop wychowawczy to ważna forma wsparcia dla rodziców. Zapewnia ochronę przed zwolnieniem z pracy. Ochrona ta nie jest jednak absolutna. Pracodawca może zwolnić pracownika w wyjątkowych sytuacjach. Dotyczy to upadłości, likwidacji firmy lub zwolnienia dyscyplinarnego. Zawsze składaj wniosek o urlop na piśmie. To gwarantuje pełną ochronę prawną.