Sąd Najwyższy w Polsce – rola, sędziowie i aktualności

Sąd Najwyższy to kluczowy organ polskiego wymiaru sprawiedliwości. Poznaj jego zadania, strukturę oraz dowiedz się, kto powołuje sędziów.

Czym jest Sąd Najwyższy?

Sąd Najwyższy zajmuje szczyt systemu sądów powszechnych i wojskowych. Sprawuje nadzór nad ich orzecznictwem. Zapewnia zgodność orzeczeń z prawem. Sędziowie orzekają w podziale tematycznym na izby.

Ustawa o Sądzie Najwyższym szczegółowo określa jego funkcje. Sąd Najwyższy w Polsce jest ważnym elementem ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Władza sądownicza w Polsce opiera się na niezawisłych sądach.

Sędziowie Sądu Najwyższego – kto ich powołuje i ilu ich jest?

Do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego może być powołany sędzia. Wymagany jest co najmniej 10-letni staż pracy. Organem powołującym jest Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Organem wnioskującym jest Krajowa Rada Sądownictwa (KRS).

Prezes Sądu Najwyższego prowadzi i aktualizuje listę sędziów SN. W Sądzie Najwyższym pracuje kilkudziesięciu sędziów. Liczba stanowisk sędziego Sądu Najwyższego jest ustalana przez Kolegium Sądu Najwyższego.

Proces powołania sędziego SN

Powołania sędziów odbywają się na podstawie przepisów prawa. Stosuje się art. 88b usp w związku z art. 10 § 1 ustawy o SN. Krajowa Rada Sądownictwa przedstawia kandydatury Prezydentowi RP. Prezydent powołuje sędziów na stanowiska.

Rekomendowani przez KRS sędziowie mogą objąć nowe stanowiska. Prezydent Andrzej Duda ma pięcioro sędziów czekających na ślubowanie. Czekają oni od jesieni 2017 i zimy 2018 roku.

Liczba sędziów – zmiany i porównania

W 'Dzienniku Ustaw’ opublikowano zmiany w Regulaminie Sądu Najwyższego. Zmiany podnoszą liczbę etatów sędziowskich w SN. Liczba wzrosła ze 120 do 125. Prezydent Andrzej Duda chce zwiększenia liczby stanowisk sędziowskich do 125.

Obecnie w Sądzie Najwyższym jest 12 wakatów. Wkrótce przewiduje się 13 wolnych stanowisk. Pięciu sędziów czeka na przyjęcie ślubowania od prezydenta. Oficjalnym uzasadnieniem jest usprawnienie postępowań. Sąd Najwyższy ma znaczne obciążenie sprawami.

Liczba sędziów w polskim Sądzie Najwyższym jest wysoka na tle innych państw.

Porównanie liczby sędziów w sądach najwyższych różnych krajów.

Mimo że nie wszystkie stanowiska są zapełnione, Prezydent zaproponował kolejną zmianę. Podniesienie liczby sędziów o kolejnych 5 etatów.

„Mimo że nie wszystkie zostały jeszcze zapełnione (wciąż brakuje kilkunastu z powołanych na 120 stanowisk), Prezydent kilka tygodni temu zaproponował kolejną zmianę – podniesienie liczby sędziów o kolejnych 5 etatów.”

Organizacja Sądu Najwyższego

Sędziowie Sądu Najwyższego orzekają w izbach. Istnieje podział tematyczny spraw. Liczba sędziów w poszczególnych izbach jest zróżnicowana.

• Izba Cywilna: 31 sędziów
• Izba Karna: 29 sędziów
• Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych: 19 sędziów
• Izba Wojskowa: 8 sędziów

Kadencja sędziów wynosi 6 lat.

Sprawy rozpatrywane przez Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy rozpatruje różnorodne kategorie spraw. Należą do nich skargi nadzwyczajne z zakresu prawa karnego. Sąd zajmuje się sprawami z zakresu ochrony konkurencji. Rozpoznaje również sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych.

W ostatnim czasie do Sądu Najwyższego wpłynęło blisko 50 000 spraw. Liczba spraw jest bardzo duża. Odpowiada to mniej więcej 2-3 letniemu wpływowi wszystkich spraw do SN.

Protesty wyborcze i kontrowersje

W Sądzie Najwyższym wpłynęło ponad 50 tysięcy protestów przeciwko wyborowi prezydenta RP. Sąd Najwyższy podejmie uchwałę w przedmiocie ważności wyborów Prezydenta RP. Decyzja ma zapaść do 2 lipca.

Pojawiły się kontrowersje dotyczące składów orzekających. Dwóch sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych zostało odsuniętych od orzekania. Sędziowie Leszek Bosek i Grzegorz Żmij domagali się dostosowania do prawa unijnego. Obaj sędziowie odmawiali orzekania w przydzielonych sprawach.

„Powinni złożyć urząd” – Aleksander Stępkowski

„Postulować należy, aby o ważności wyborów orzekał, tak jak w innych państwach UE, Sąd Najwyższy w pełnym składzie” – Leszek Bosek

Zastanawiasz się, jak zwiększyć wiarygodność procesu? Sugeruje się zwiększenie publicznej wiarygodności. Można to osiągnąć poprzez losowanie składów do rozpoznawania protestów.

Dostęp do informacji o Sądzie Najwyższym

Informacje o Sądzie Najwyższym są dostępne publicznie. Prezes Sądu Najwyższego prowadzi listę sędziów. Można sprawdzić informacje o powołaniach sędziów. Dane obejmują nazwisko, imię, datę powołania i stanowisko.

Dostępna jest baza orzeczeń Sądu Najwyższego. Możesz uzyskać dostęp do pełnej bazy. Zawiera ponad 260 000 orzeczeń. Serwisy takie jak LexLege oferują dostęp do tych danych. Dostęp do danych może wymagać opłaty.

Rodzaj dostępu do bazy orzeczeń	Cena
Dostęp jednodniowy	20,00 zł
Dostęp miesięczny	49,00 zł
Dostęp roczny (12 miesięcy)	279,00 zł

Korzystając z serwisów, sprawdź politykę cookies i politykę prywatności. Technologie takie jak pliki cookie są często używane.

Aktualności i wydarzenia w Sądzie Najwyższym

Sąd Najwyższy regularnie publikuje aktualności i komunikaty. Można śledzić ważne wydarzenia. Przykładem jest uchwała w przedmiocie ważności wyborów Prezydenta RP. Planowana data to 1 lipca 2025 roku. Inne komunikaty dotyczą sprostowań informacji.

W ostatnim czasie miało miejsce wydarzenie związane z posłem Romanem Giertychem. Roman Giertych podjął nieskuteczną próbę przedostania się do strefy objętej szczególną kontrolą dostępu. Strefa znajduje się w Sądzie Najwyższym.

„Pan Roman Giertych w dniu dzisiejszym podjął nieskuteczną próbę przedostania się do objętej szczególną kontrolą dostępu strefy w Sądzie Najwyższym.”

Oświadczenie Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego dotyczyło nacisków posła Koalicji Obywatelskiej. Zdarzenie miało miejsce 18 czerwca 2025 roku.