Zwrot kosztów stawiennictwa świadka w sądzie
Świadek wezwany przez sąd ma prawo do zwrotu poniesionych kosztów. Dotyczy to wydatków na podróż, nocleg oraz utraconego zarobku. Prawo do tych należności regulują przepisy prawa.
Kiedy świadek może ubiegać się o zwrot kosztów?
Świadek ma prawo do zwrotu kosztów. Podstawa prawna istnieje. Zwrot przysługuje na wniosek. Dotyczy to stawiennictwa na wezwanie sądu. Zwrot przysługuje nawet bez przesłuchania. Świadek powinien zorientować się o swoim prawie. Świadek powinien zostać pouczony o prawie. Zgodnie z art. 277 Kodeksu postępowania cywilnego, świadek ma prawo do wynagrodzenia. Świadek ma prawo żądać zwrotu wydatków. Dotyczy to wydatków związanych ze stawiennictwem.
Uwaga: Zorientuj się, czy przysługuje Ci zwrot.
Pytanie
Kolejny raz zostałam wezwana przez sąd do złożenia zeznań w charakterze świadka. W jaki sposób mogę prosić o zwrot kosztów podróży?
Pytanie
Czy świadek wezwany na rozprawę sądową do odległego miasta może liczyć na zwrot kosztów dojazdu oraz utraconych korzyści w związku z niewykonywaniem w tym dniu pracy?
Jakie wydatki świadka podlegają zwrotowi?
Zwrot kosztów obejmuje podróż. Pokrywane są też koszty noclegu. Świadek otrzymuje rekompensatę za utracony zarobek. Koszty podróży muszą być rzeczywiste. Muszą być też racjonalne i celowe. Świadek otrzymuje zwrot kosztów utrzymania. Świadkowi na jego żądanie może być przyznane odszkodowanie. Dotyczy to zarobku utraconego z powodu stawiennictwa. Przepisy przewidują zwrot kosztów noclegu. Dotyczy to miejsca wykonywania czynności sądowej. Zwrot odbywa się według tych samych zasad.
Świadkowi przysługuje dieta. Wynosi ona 45 złotych za dobę podróży. Stawka za 1 km przebiegu samochodu zależy od pojemności. Dla pojazdów do 900m³ wynosi 0,89 zł. Powyżej 900m³ stawka to 1,15 zł. Motocykl ma stawkę 0,69 zł. Motorower to 0,42 zł za 1 km.
Górna granica należności istnieje. Odpowiada kosztom podróży służbowej. Dotyczy to pracownika jednostki budżetowej. Chodzi o podróż na obszarze kraju. Górna granica należności dla świadka to 4,6% kwoty bazowej. Kwota bazowa dotyczy osób na kierowniczych stanowiskach państwowych.
Podstawa prawna zwrotu kosztów
Kwestię zwrotu reguluje Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Ustawa pochodzi z dnia 28 lipca 2005 r. Stan prawny jest aktualny na dzień 26.06.2025. Art. 85 tej ustawy reguluje zwrot kosztów. Dotyczy to podróży, noclegu, zarobków. Przepisy uzależniają wysokość zwrotu od kwoty bazowej. Górna granica należności odpowiada kosztom podróży służbowej pracownika budżetowego. Górna granica należności to 4,6% kwoty bazowej. Przepisy dotyczące zwrotu znajdują się w Ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Art. 85 tej ustawy szczegółowo opisuje należności.
- Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
- Art. 277 Kodeksu postępowania cywilnego
- Art. 85-88a Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
- Art. 618 a – 618 e Kodeksu postępowania karnego
- Dekret z 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym
Regulacje dotyczące diet zawiera Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Chodzi o rozporządzenie z dnia 29 stycznia 2013 roku. Stawki za używanie pojazdów prywatnych reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury. To rozporządzenie z dnia 25 marca 2002 roku.
Procedura składania wniosku o zwrot
Procedura wymaga przedstawienia dokumentów. Wiarygodność dokumentów jest kluczowa. Wysokość kosztów świadek musi wykazać. Zgłoś roszczenie o zwrot kosztów. Zrób to przez spis kosztów. Możesz też złożyć wniosek. Zrób to według norm przepisanych. Przepisy przewidują przyznanie zaliczki. Dotyczy to kosztów podróży i utrzymania. Świadek winien być pouczony o prawie. Dotyczy to też sposobu zgłoszenia wniosku.
- Zgromadź kompletne dokumenty. Potwierdzą poniesione wydatki.
- Złóż wniosek o zwrot kosztów. Zrób to jak najszybciej.
- Dokumentacja powinna być rzetelna.
- Dokumentacja powinna być czytelna. Ułatwi to rozpatrzenie wniosku.
- Gotowy wzór wniosku znajdziesz w sądzie. Zapytaj w biurze obsługi interesantów.
Wiarygodność dokumentów jest kluczowa. Jest ważna dla rozpatrzenia wniosku.
Wymagane dokumenty do wniosku
Do wniosku dołącz dokumenty. Muszą potwierdzać wydatki. Wiarygodność dokumentów jest kluczowa. Wysokość kosztów świadek powinien wykazać. Zgromadź kompletne dokumenty. Rachunki potwierdzają opłaty. Faktury dokumentują koszty. Potwierdzenia płatności są dowodem. Dotyczy to kosztów podróży. Dotyczy to też kosztów noclegu. Dokumenty muszą być rzetelne. Muszą być też czytelne.
Egzekwowanie zwrotu kosztów sądowych
Wyegzekwowanie zwrotu kosztów jest istotne. Jest ważnym elementem procesu. Możesz uzyskać zwrot przy wygranej sprawie. Nawet przegrany może dostać zwrot części kosztów. Dotyczy to określonych okoliczności. Sąd może zobowiązać stronę do pokrycia wydatków. Dotyczy to kosztów stawiennictwa świadka. W sprawach administracyjnych skarżący dostaje zwrot od organu. Mówi o tym art. 200 p.p.s.a. Organ ma 30 dni na skargę kasacyjną. Postanowienie o prawomocności ma charakter deklaratoryjny. Osoba wezwana przez pozwanego żąda zwrotu od pozwanego. Dotyczy to bezzasadnego wniosku. Żądaj zwrotu kosztów niezbędnych. Dotyczy to celowego dochodzenia praw. Dotyczy to też celowej obrony. Suma kosztów przejazdów jest ograniczona. Równowartość utraconego zarobku też. Nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata. Dotyczy to adwokata z siedziby sądu.
- Wezwij pisemnie organ do zwrotu.
- Skorzystaj z pomocy komornika. Zrób to przy braku współpracy organu.
Zbierz dokumentację. Złóż wniosek o zwrot kosztów. Sprawdź przepisy prawne. Potem następuje egzekucja zwrotu kosztów.
Niska rekompensata i postulowane zmiany
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazuje na problem. Chodzi o zbyt niską rekompensatę za utracony zarobek. Dotyczy to świadków wzywanych przez sąd. Dotyczy to też świadków wzywanych przez prokuraturę. Świadek może realnie dostać mało. Kwota jest poniżej minimalnego wynagrodzenia. Przepisy wiążą zwrot z kwotą bazową. Dotyczy to ustawy budżetowej. Kwota bazowa w 2025 r. to 1878,89 zł. Maksymalny zwrot w 2025 r. to 86,43 zł brutto. Górna granica to 4,6% kwoty bazowej. Średnie dzienne wynagrodzenie w 2025 to 222,19 zł brutto. Minimalna stawka godzinowa w 2025 to 30,50 zł brutto.
„Zdaniem RPO celowe byłoby zwiększenie tego przelicznika do 15%.” – Marcin Wiącek
„Obecne przepisy mogą być podstawą uwzględnienia wniosków o zwrot zarobku lub dochodu utraconego z powodu konieczności uczestniczenia w czynności procesowej prowadzonej zdalnie.” – Arkadiusz Myrcha
- Rozważ zwiększenie przelicznika do 15%.
- Powiąż procentowy przelicznik z minimalnym wynagrodzeniem.
- Wprowadź zwrot kosztów w postępowaniu zdalnym.
Postępowanie w formie zdalnej jest możliwe. Odbywa się przez wideokonferencję. Rzecznik Praw Obywatelskich, Marcin Wiącek, podnosi ten problem. Odpowiedź w tej sprawie przedstawił Arkadiusz Myrcha. Jest on sekretarzem stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości to Adam Bodnar. Kwestie te dotyczą przepisów. Chodzi o art. 618b § 3 k.p.k. Dotyczą też art. 86 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych. Powiązane są z Konstytucją. Chodzi o art. 2, art. 31, art. 64.
Koszty sądowe w szerszym kontekście
Koszty sądowe to wydatki w sprawie. Obejmują opłaty sądowe. To też koszty adwokackie. Dotyczy to również kosztów świadków. Koszty sądowe są konieczne. Trzeba je ponieść, by wszcząć postępowanie. Sprawy o odszkodowanie to sprawy cywilne. Chodzi na przykład o odszkodowanie za wypadek drogowy. Wysokość opłaty zależy od wartości sporu. Dla wartości do 20 000 zł opłaty są stałe. Powyżej 20 000 zł opłata wynosi 5% wartości sporu. Przy roszczeniu 100 000 zł koszt sądowy to 5 000 zł. Zaliczka na biegłego sądowego wynosi od 500 zł do 1000 zł. Opłata skarbowa za pełnomocnictwo to 17,00 zł.
„Ile kosztuje pójście do sądu?”
„Ile kosztuje sprawa sądowa?”
Możesz uzyskać zwolnienie od kosztów. Polskie prawo zapewnia dostęp do sądu. Dotyczy to osób w trudnej sytuacji finansowej. Mechanizmy te umożliwiają dochodzenie praw.
- Rozważ ugodę z ubezpieczycielem.
- Możliwa jest mediacja.
- Alternatywą jest postępowanie sądowe.
- Przygotuj dokumenty na zwolnienie. Zrób to rzetelnie i wyczerpująco.
- Zwiększy to szanse na zwolnienie od kosztów sądowych.
Możemy żądać zwrotu kosztów. Muszą być niezbędne do dochodzenia praw. Muszą być też celowe do obrony.
