Wykrywacz metali a prawo w Polsce: Co musisz wiedzieć?

Poszukiwania z wykrywaczem metali to popularne hobby. Polskie prawo reguluje używanie wykrywaczy metali. Sprawdź, kiedy potrzebujesz pozwolenia i jakie są przepisy.

Czy wykrywacz metali jest legalny w Polsce?

Posiadanie wykrywacza metali w Polsce jest legalne. Samo urządzenie nie wymaga rejestracji. Używanie go podlega jednak przepisom. Te przepisy dotyczą głównie poszukiwania zabytków.

Kiedy potrzebujesz pozwolenia na poszukiwania?

Pozwolenie jest wymagane do poszukiwania zabytków. Dotyczy to zabytków ukrytych lub porzuconych. Poszukiwania zabytków bez pozwolenia są przestępstwem. Zgodę wydaje wojewódzki konserwator zabytków.

Pamiętaj, że poszukiwania zabytków wymagają zawsze specjalnego zezwolenia.

Czym właściwie jest zabytek?

Polskie prawo nie ma jednej prostej definicji zabytku. Zabytek to stara i cenna rzecz. Ma dużą wartość historyczną lub naukową. Może być obiektem lub przedmiotem. Ważny jest jego wiek lub walory estetyczne. Stanowi świadectwo minionej epoki.

Zgodnie z serwisem sjp.pwn.pl zabytkiem można nazwać „starą i cenną rzecz lub budowlę o dużej wartości historycznej i naukowej”.

Z kolei portal sjp.pl definiuje zabytek jako „obiekt lub przedmiot mający szczególną wartość ze względu na wiek lub walory estetyczne”.

Zachowanie zabytków leży w interesie społecznym. Zabytki są własnością Skarbu Państwa. Właścicielem odnalezionych artefaktów staje się Skarb Państwa ex lege.

Jak uzyskać pozwolenie na poszukiwanie zabytków?

Pozwolenie wydaje wojewódzki konserwator zabytków. Aby je uzyskać, złóż stosowny wniosek. Wniosek dostarcz do właściwego Urzędu Ochrony Zabytków. Powinien zawierać dokładny opis miejsca poszukiwań.

Proces oczekiwania na decyzję trwa około miesiąc. Opłata za wydanie decyzji wynosi 82 zł.

• Wypełnij wniosek o pozwolenie.
• Dostarcz wniosek do właściwego WUOZ.
• Opisz dokładnie miejsce planowanych poszukiwań.
• Dołącz wymagane dokumenty (np. zgoda właściciela terenu).

Uzyskanie pozwoleń bywa trudne. Dotyczy to zwłaszcza osób prywatnych. Współpraca z konserwatorem zabytków jest kluczowa. Rozmawiaj z nim, aby wszystko było zgodne z prawem.

Gdzie można legalnie szukać bez pozwolenia?

Poszukiwania bez zezwolenia są możliwe na terenach, gdzie nie szukasz zabytków. Możesz szukać rzeczy zagubionych. Dotyczy to na przykład kluczy czy biżuterii.

Legalne miejsca to często plaże. Przeszukuj plaże nad Morzem Bałtyckim. Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni nie wymaga zezwolenia na hobbystyczne przeszukiwania plaży. Dotyczy to jednak wyłącznie obszaru samej plaży.

Informujemy, że nie jest wymagane uzyskiwania pisemnego zezwolenia Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni na wykonywane hobbystycznie przeszukiwania, przy zachowaniu następujących zasad: obszar przeszukiwań to wyłącznie plaża…

Można też szukać na własnej działce. Zgoda właściciela terenu jest zawsze potrzebna. Lasy państwowe stanowią własność Skarbu Państwa. Korzystanie z wykrywacza metali w lesie podlega regulacjom. Zaleca się unikać poszukiwań na terenach stanowisk archeologicznych. Unikaj też innych miejsc o charakterze historycznym.

• Sprawdź, do kogo należy teren poszukiwań.
• Uzyskaj zgodę właściciela terenu.
• Unikaj terenów stanowisk archeologicznych.
• Unikaj miejsc o charakterze historycznym.

Jakie są konsekwencje nielegalnych poszukiwań?

Działanie bez pozwolenia konserwatora zabytków jest przestępstwem. Grozi za to grzywna lub kara pozbawienia wolności. Według art. 109C Ustawy o ochronie zabytków, detektorysta może podlegać karze grzywny. Może też otrzymać karę ograniczenia wolności. Grozi mu także pozbawienie wolności do lat 2.

Kto bez pozwolenia albo wbrew warunkom pozwolenia poszukuje ukrytych lub porzuconych zabytków, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Kara w przypadku podejrzenia niszczenia stanowiska archeologicznego jest surowsza. Grozi za to do 8 lat więzienia. Nielegalne poszukiwania mogą prowadzić do poważnych problemów z prawem.

Wykres przedstawiający maksymalne kary za nielegalne poszukiwania.

Co zrobić w przypadku znaleziska?

Znalezienie zabytku wiąże się z obowiązkami. Zabytki są własnością Skarbu Państwa. Odnalezione artefakty stają się własnością państwa z mocy prawa. Obowiązek zgłaszania przedmiotów dotyczy znalezisk o wartości. Przedmioty o wartości powyżej 100 zł zgłoś do starostwa powiatowego.

Znalezienie amunicji, broni lub pocisków jest niebezpieczne. Takie znaleziska należy natychmiast zgłosić policji.

Za znalezienie zabytku przysługuje nagroda. Nagroda ta to znaleźne. Maksymalna wartość nagrody to 25-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Dla znaleziska o wyjątkowej wartości nagroda może wynieść 30-krotność przeciętnego wynagrodzenia.

Wykres przedstawiający wysokość nagrody za znalezisko w krotności przeciętnego wynagrodzenia.

Nowe prawo dla poszukiwaczy – co warto wiedzieć?

Prawo dotyczące poszukiwań zmienia się. Nowelizacja Ustawy o ochronie zabytków weszła w życie. Zmiany obowiązują od 1 maja 2024 roku. Nowelizacja przewiduje surowsze kary. Dotyczą one osób poszukujących skarbów bez pozwolenia. W 2018 roku weszła w życie ustawa. Traktuje poszukiwanie zabytków bez zezwolenia jako przestępstwo.

Warto śledzić nowinki w przepisach. Dobrze jest na bieżąco sprawdzać zmiany w prawie. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami jest podstawą prawną. Jej nowelizacja z dnia 1 stycznia 2018 roku wprowadziła istotne zmiany.

Odpowiedzialne poszukiwanie jako hobby

Poszukiwanie skarbów to hobby. Zyskuje ono coraz większą popularność. W Polsce jest szacunkowo 200 000-250 000 poszukiwaczy. Ciekawość to niesamowity dar. Pragniemy dzięki niej odkrywać i poszukiwać.

Ciekawość to niesamowity dar, dzięki któremu pragniemy się uczyć, odkrywać czy… poszukiwać.

Aby praktykować detektorystykę legalnie, uzyskaj pozwolenie. Można też dołączyć do legalnych stowarzyszeń poszukiwaczy. Grupy takie mają układy z lokalnymi władzami. Współpracują też z archeologami. Uczestnicz w oficjalnych poszukiwaniach. Organizują je muzea lub instytucje naukowe. Promuj etyczne podejście do poszukiwań.

• Dołącz do legalnych stowarzyszeń poszukiwaczy.
• Uczestnicz w oficjalnych poszukiwaniach.
• Edukuj się w zakresie historii i archeologii.
• Promuj etyczne poszukiwanie.

Mając zgodę właściciela terenu, zgłaszaj wszystkie przedmioty. Dotyczy to przedmiotów, które mogą być zabytkiem. Korzystaj z aplikacji mobilnej dla poszukiwaczy. Udostępnia ją Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ułatwia ona zgłaszanie znalezisk.

Detektorystami nazywa się osoby. Poszukują one przedmiotów za pomocą wykrywacza metali. Technologie używane to wykrywacze metali. Są to też detektory impulsowe czy pinpointery. Modele popularnych marek to Nokta, Minelab, Garrett, Quest.