Uznanie i rejestracja rozwodu zagranicznego w Polsce – poradnik
Polacy mieszkający za granicą często uzyskują tam rozwód. Taki wyrok sądu innego państwa jest ważny w Polsce. Musisz jednak dopełnić formalności, aby miał pełną moc prawną. Wyjaśniamy, jak zarejestrować lub uznać zagraniczny rozwód w Polsce.
Czy rozwód za granicą jest ważny w Polsce?
Rozwód orzeczony przez sąd innego państwa jest ważny w Polsce. Potwierdzają to polskie przepisy prawne. Polskie prawo uznaje zagraniczny rozwód. Musi on zostać wydany przez właściwy sąd zagraniczny. Musi być także zgodny z przepisami prawa międzynarodowego i polskiego. Uzyskanie rozwodu za granicą nie oznacza jednak, że będzie on automatycznie skuteczny w świetle prawa polskiego. Rozwody zagraniczne nie są automatycznie rejestrowane w polskich księgach stanu cywilnego.
Rejestracja czy uznanie rozwodu zagranicznego?
Aby zagraniczny rozwód miał pełną moc prawną w Polsce, musisz go zarejestrować lub uzyskać jego uznanie. Rejestracja rozwodu zagranicznego w Polsce bywa nazywana uznaniem wyroku rozwodowego. Proces zależy od daty i miejsca wydania wyroku. Rejestracja może być przeprowadzona przed Urzędem Stanu Cywilnego. Uznanie wyroku wymaga postępowania przed sądem.
Bezpośrednie uznanie wyroku UE i spoza UE
Wyroki rozwodowe wydane przez sądy państw członkowskich Unii Europejskiej są bezpośrednio uznawane w Polsce. Dotyczy to orzeczeń wydanych od 1 maja 2004 roku. Wyroki rozwodowe z państw niebędących członkami UE są także bezpośrednio uznawane. Odnosi się to do orzeczeń wydanych od 1 lipca 2009 roku. Taki wyrok rozwodowy wydany przez sąd UE lub spoza UE jest uznawany przez polskie władze po rejestracji.
Kiedy potrzebne jest postępowanie sądowe?
Wyroki rozwodowe wydane przed 1 maja 2004 roku wymagają postępowania przed polskim sądem okręgowym. Dotyczy to orzeczeń z państw UE. Wyroki z pozostałych państw wydane przed 1 lipca 2009 roku również wymagają uznania przez sąd okręgowy. Takie orzeczenia mogą zostać uznane na terytorium RP tylko w wyniku przeprowadzenia postępowania sądowego. Dotyczy to także szczególnych przypadków.
Jak zarejestrować rozwód zagraniczny w Polsce?
Aby zarejestrować zagraniczny wyrok rozwodowy w Polsce, złóż wniosek. Składa się go w urzędzie stanu cywilnego. Wniosek dotyczy wpisania orzeczenia o rozwodzie jako wzmianki dodatkowej w akcie małżeństwa. Rozwód, unieważnienie małżeństwa czy separacja powinny znaleźć odzwierciedlenie w zapisach aktu małżeństwa. Dokumenty należy złożyć osobiście w USC. Możesz też działać przez pełnomocnika.
Wymagane dokumenty do rejestracji w USC
Do rejestracji zagranicznego rozwodu potrzebujesz kilku dokumentów.
- Oryginał prawomocnego wyroku rozwodowego.
- Urzędowe tłumaczenie wyroku na język polski.
- Odpis aktu małżeństwa z polskiego urzędu stanu cywilnego.
Urzędowe tłumaczenie musi być dokonane przez tłumacza przysięgłego. Może je zrobić także polski konsul. Konsul nie pośredniczy w rejestracji wyroku rozwodowego. Pośredniczy jedynie w składaniu wniosku o transkrypcję aktu małżeństwa.
Opłaty i czas rejestracji
Opłata skarbowa za wniosek o rejestrację wynosi 11 zł. Czas postępowania rejestracyjnego to około kilku tygodni. Zazwyczaj trwa to około 4 tygodnie.
Jak uzyskać uznanie wyroku rozwodowego w sądzie okręgowym?
Jeśli Twój wyrok rozwodowy wymaga uznania przez sąd, musisz złożyć wniosek. Wniosek o uznanie wyroku sądu zagranicznego składa się w sądzie okręgowym. Dokumenty należy złożyć osobiście. Możesz też działać przez pełnomocnika. Składa się je w biurze podawczym sądu okręgowego.
Wymagane dokumenty do uznania w sądzie
Do wniosku o uznanie wyroku sądu zagranicznego dołącz wymagane dokumenty.
- Oryginał prawomocnego wyroku rozwodowego.
- Tłumaczenie wyroku rozwodowego na język polski.
- Odpis aktu małżeństwa z urzędu stanu cywilnego.
- Wniosek o uznanie wyroku sądu zagranicznego w 4 egzemplarzach.
Tłumaczenie wyroku musi być wykonane przez tłumacza przysięgłego.
Opłaty i czas postępowania sądowego
Opłata sądowa od wniosku o uznanie zagranicznego wyroku rozwodowego wynosi 300 zł. Opłata za pełnomocnictwo to 17 zł. Czas postępowania uznaniowego może trwać ponad kilkanaście tygodni. Czas oczekiwania na rozstrzygnięcie to około 3 miesiące.
Który sąd okręgowy orzeknie w Twojej sprawie?
Wniosek o uznanie zagranicznego wyroku rozwodowego składasz w sądzie okręgowym. Właściwy jest sąd Twojego miejsca zamieszkania. Jeśli nie masz miejsca zamieszkania w Polsce, właściwy jest Sąd Okręgowy w Warszawie. Jego adres to Aleja Solidarności 127, 00-951 Warszawa. Inne sądy okręgowe rozpatrujące takie sprawy to np. Sąd Okręgowy w Łodzi, Sąd Okręgowy w Krakowie, Sąd Okręgowy w Katowicach.
Kiedy sąd polski odmówi uznania zagranicznego wyroku rozwodowego?
Polski sąd może odmówić uznania zagranicznego wyroku rozwodowego. Dopuszcza on odmowę uznania orzeczenia dotyczącego rozwodu w czterech sytuacjach. Może to nastąpić, gdy uznanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym RP. Sąd odmówi, gdy wyrok wydano zaocznie, a stronie nie doręczono dokumentów prawidłowo. Odmowa nastąpi, gdy wyroku nie da się pogodzić z orzeczeniem krajowym. Nie da się go pogodzić także z wcześniejszym orzeczeniem w innym kraju. Doręczenie dokumentów zgodnie z przepisami jest konieczne.
Skutki braku rejestracji lub uznania rozwodu
Niedopełnienie formalności związanych z uznaniem zagranicznego wyroku rozwodowego w Polsce ma poważne skutki. Skutkuje brakiem możliwości zawarcia w Polsce kolejnego małżeństwa. Faktyczny rozpad małżeństwa nie jest równoznaczny z jego ustaniem z punktu widzenia prawa. Małżeństwo może być rozwiązane tylko orzeczeniem sądu. Pozostawanie w nierozwiązanym związku małżeńskim i zawarcie kolejnego to przestępstwo bigamii.
Rola adwokata w sprawach o uznanie rozwodu zagranicznego
Zaleca się skorzystanie z pomocy prawnika. Prawnik pomoże w celu rejestracji bądź uznania wyroku rozwodowego w Polsce. Uznanie wyroku sądu zagranicznego może okazać się procesem trudnym. Warto skorzystać z fachowej pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym będzie właściwym wyborem. Może on pomóc uniknąć błędów formalnych.
Pomoc prawna na odległość
Nie musisz przyjeżdżać do Polski. Możliwe są konsultacje online. Wiele kancelarii oferuje pomoc klientom z całego świata. Wystarczy, że udzielisz pełnomocnictwa. Prawnik załatwi formalności za Ciebie. Pomoc prawna jest dopasowana do potrzeb klientów. Przykładowo, Kancelaria Adwokacka adw. Anny Grędy-Adamczyk działa w Łodzi i Warszawie. Gawor Kancelaria Prawna ma biura w Krakowie, Katowicach, Warszawie. Adwokat Ilona Cebo-Kubiczek oferuje porady prawne w Dąbrowie Górniczej. Kancelaria Prawa Rodzinnego radcy prawnego Świderskiej działa w Kielcach. Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu prowadzona przez prawnik Agnieszkę Duży zajmuje się prawem rodzinnym.
Najczęściej zadawane pytania
Czy można rozwieść się w Polsce, jeśli oboje małżonkowie mieszkają za granicą?
Tak, rozwód w Polsce jest możliwy. Przynajmniej jedno z małżonków musi posiadać obywatelstwo polskie.
Ile trwa rozwód z osobą przebywającą za granicą?
Czas trwania procesu zależy od skomplikowania sprawy. Procedury doręczenia dokumentów za granicę mogą go wydłużyć.
Czy osoba za granicą musi uczestniczyć w rozprawie rozwodowej?
Nie zawsze. Osoba mieszkająca za granicą może zostać zwolniona z obowiązku osobistego stawiennictwa. Dotyczy to zwłaszcza, gdy przekazała stanowisko na piśmie lub ustanowiła pełnomocnika.
Czy rozwód z osobą za granicą różni się kosztami?
Koszty mogą być wyższe. Wynika to z konieczności tłumaczeń dokumentów i doręczenia międzynarodowego. Ewentualne dodatkowe działania prawne również zwiększają koszty.
Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu z osobą za granicą?
Standardowe dokumenty to pozew rozwodowy, akt małżeństwa i dowody w sprawie. W przypadku osoby za granicą mogą być wymagane dodatkowe dokumenty. Przykładem jest potwierdzenie miejsca zamieszkania.
Co, gdy Twój wyrok rozwodowy jest zaoczny?
Zaoczny wyrok rozwodowy może wymagać specjalnego postępowania. Zgodność z polskim porządkiem publicznym jest kluczowa. Sąd może odmówić uznania takiego wyroku, jeśli strona nie miała możliwości obrony.
Ile trwa rejestracja zagranicznego rozwodu w USC?
Rejestracja trwa zazwyczaj około 4 tygodni. Czas zależy od konkretnego urzędu stanu cywilnego.
Czy muszę przyjechać do Polski, aby zarejestrować rozwód?
Nie, nie musisz przyjeżdżać do Polski. Możesz upoważnić pełnomocnika, np. adwokata, do załatwienia formalności w Twoim imieniu.
Podstawa prawna
Procedury uznania i rejestracji rozwodów zagranicznych opierają się na przepisach prawa.
- Rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003 z 27 listopada 2003 roku (dotyczy orzeczeń do 1 sierpnia 2022 r.).
- Rozporządzenie Rady (UE) 2019/1111 z 25 czerwca 2019 r. (dotyczy orzeczeń od 1 sierpnia 2022 r.).
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego.
- Ustawa z dnia 28 listopada 2014 roku Prawo o aktach stanu cywilnego (dotyczy rejestracji w USC).
- Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej.
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (w kontekście bigamii).
Te przepisy regulują, kiedy i w jaki sposób zagraniczne wyroki rozwodowe są uznawane w Polsce.
Podsumowanie
Rozwód uzyskany za granicą jest ważny w Polsce. Musisz jednak dopełnić odpowiednich formalności. Zarejestruj wyrok w USC lub uzyskaj jego uznanie w sądzie okręgowym. Wybór procedury zależy od daty i miejsca wydania orzeczenia. Pamiętaj o skompletowaniu niezbędnych dokumentów. Wymagane jest urzędowe tłumaczenie wyroku. Niezarejestrowany lub nieuznany rozwód uniemożliwia zawarcie kolejnego małżeństwa w Polsce. Skorzystanie z pomocy prawnika jest zalecane. Prawnik pomoże przejść przez ten proces sprawnie. Może też reprezentować Cię bez konieczności przyjazdu do Polski.