Przedawnienie alimentów – wszystko, co musisz wiedzieć

Przedawnienie alimentów to ważna kwestia prawna. Dotyczy zaległych świadczeń pieniężnych. Zrozumienie zasad przedawnienia pomaga dochodzić swoich praw.

Czym są alimenty i obowiązek alimentacyjny?

Alimenty to świadczenia finansowe. Przyznaje się je osobom uprawnionym. Najczęściej dotyczą dzieci. Obowiązek alimentacyjny wynika z prawa rodzinnego. Jest to jedno z podstawowych zobowiązań rodziców. Dotyczy krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa. Obowiązek obciąża zstępnych przed wstępnymi. Regulują go przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Dziecko ma prawo do życia na poziomie rodziców. Obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony terminem. Trwa, dopóki dziecko nie utrzyma się samodzielnie. Pełnoletność dziecka nie oznacza końca obowiązku. Może trwać, jeśli dziecko kontynuuje naukę. Dotyczy to nauki do 26 roku życia. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń dla dorosłego dziecka. Robią to, jeśli jest to dla nich nadmiernym uszczerbkiem. Obowiązek alimentacyjny nie przechodzi na spadkobierców. Konieczność płacenia alimentów może wystąpić po rozwodzie. Dotyczy to byłego małżonka.

Kiedy następuje przedawnienie alimentów?

Roszczenia o świadczenia alimentacyjne ulegają przedawnieniu. Termin wynosi trzy lata. Liczy się od momentu wymagalności świadczenia. Alimenty są świadczeniem okresowym. Płaci się je w terminach miesięcznych. Długi przedawniają się stopniowo. Liczy się od najstarszej zaległości. Przedawnienie alimentów to możliwość uchylenia się od roszczenia. Następuje po upływie określonego terminu.

Roszczenia o alimenty przedawniają się z upływem lat trzech. Zgodnie z artykułem 137 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dotyczy to poszczególnych rat alimentacyjnych. Prawo do żądania ustalenia alimentów nie podlega przedawnieniu. Dotyczy to alimentów, które jeszcze nie stały się wymagalne. Przedawnienie nie jest badane automatycznie przez sąd. Dłużnik musi podnieść zarzut przedawnienia. Robi to samodzielnie przed sądem.

Dłużnik, który chce powołać się na przedawnienie, musi podnieść ten zarzut przed sądem.

Zasady obliczania przedawnienia

Termin przedawnienia wynosi 3 lata. Dotyczy każdej raty alimentacyjnej osobno. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, gdy płatność stała się wymagalna. Na przykład, rata za styczeń 2020 staje się wymagalna w lutym 2020. Przedawni się w lutym 2023. Długi przedawniają się od najstarszej zaległości.

Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się. Ulega zawieszeniu. Dotyczy to roszczeń dzieci przeciwko rodzicom. Trwa przez czas władzy rodzicielskiej. W świetle prawa dziecko może egzekwować alimenty. Dotyczy to okresu lat trzech wstecz. Liczy się od wszczęcia egzekucji. Tak orzekł Sąd Najwyższy w uchwale z 25 listopada 1968 roku (sygn. III CZP 65/68).

Przerwanie biegu przedawnienia alimentów

Trzyletni bieg terminu przedawnienia może zostać przerwany. Przerwanie następuje przez każdą czynność. Czynność musi mieć na celu wyegzekwowanie zaległości. Przykładem jest złożenie wniosku o egzekucję komorniczą. Rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego przerywa bieg. Po przerwaniu przedawnienia bieg rozpoczyna się od nowa. Liczy się od zakończenia postępowania. Agnieszka Nowak skutecznie przerwała bieg przedawnienia. Złożyła wniosek o egzekucję komorniczą. Uzyskała środki na wsparcie syna.

Złożenie oświadczenia o zrzeczeniu się korzystania z zarzutu przedawnienia jest możliwe. Uniemożliwi to powoływanie się na upływ czasu. Warto pamiętać o prawidłowym formułowaniu pism. Chroni to przed utratą narzędzia obrony.

Przedawnienie a Fundusz Alimentacyjny

Dług wobec Funduszu Alimentacyjnego nigdy nie ulega przedawnieniu. Tak stanowią przepisy. Dotyczy to zadłużenia przejętego przez Fundusz. Fundusz Alimentacyjny wypłaca świadczenia. Maksymalna kwota to 500 zł miesięcznie. Prawo do funduszu przysługuje, gdy dochód netto na osobę nie przekracza 900 zł. Wcześniej limit wynosił 725 zł. Tomasz Górski nie płacił alimentów. Przejął je Fundusz Alimentacyjny. Wynegocjował umowę ratalną z doradcą.

Zadłużenie alimentacyjne Polaków było wysokie. Wynosiło 12,4 mld zł na koniec II kwartału 2019 roku. Długi z tytułu alimentów rosną dynamicznie.

Egzekucja komornicza a przedawnienie

Egzekucja komornicza przerywa bieg przedawnienia. Dotyczy to zaległości alimentacyjnych. Po przerwaniu, bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo. Liczy się od zakończenia egzekucji. Dłużnik może być wpisany do rejestru dłużników. Dotyczy to rejestru dłużników niewypłacalnych. Windykacja zaległych alimentów jest możliwa przez komornika.

Przedawnienie długu alimentacyjnego u komornika wynosi 3 lata. Liczy się od dnia wszczęcia egzekucji. Jeżeli komornik zakończy egzekucję bezskutecznie, bieg przedawnienia zaczyna się od nowa. Trwa kolejne 3 lata.

Jan Kowalski przez 5 lat nie płacił alimentów. Miał zaległości na dwoje dzieci. Skonsultował się z prawnikiem. Przedstawił dokumenty w sądzie. Udało mu się uwolnić od części długów. Część długu przedawniła się.

Czy zaległe alimenty przepadają?

Zaległe alimenty nie przepadają automatycznie. Ulegają przedawnieniu po 3 latach. Dotyczy to poszczególnych rat. Dłużnik musi podnieść zarzut przedawnienia. Robi to przed sądem. Sąd nie bada przedawnienia z urzędu. Jeżeli dłużnik nie podniesie zarzutu, sąd może nakazać zapłatę. Nawet jeśli dług jest przedawniony.

Przedawnienie nie jest równoznaczne z unieważnieniem zobowiązania. To jedynie możliwość uchylenia się od jego zaspokojenia. Osoby uprawnione powinny monitorować zadłużenie. Warto podejmować działania w celu odzyskania długu. Można dochodzić zaległych alimentów za pomocą komornika.

Jak sprawdzić zadłużenie alimentacyjne?

Możesz sprawdzić swoje zadłużenie alimentacyjne. Skorzystaj z rejestrów dłużników. Przykładem jest serwis ERIF BIG SA. Można zarejestrować się w serwisie. Umożliwia to sprawdzenie długu. Informacje o zadłużeniu mogą być też u komornika. Dotyczy to sytuacji, gdy prowadzona jest egzekucja. Zaległości alimentacyjne mogą zdarzyć się z różnych przyczyn. Warto wiedzieć, jak wyjść z długów. Rozłożenie długu na raty pomaga odzyskać kontrolę. To jedna z praktycznych porad. Dłużnik może wynegocjować umowę ratalną.

Konsekwencje dla dłużnika alimentacyjnego

Uchylanie się od płacenia alimentów jest częstą praktyką. Dłużnik alimentacyjny podlega karze. Grozi mu grzywna. Może być ograniczona wolność. Możliwe jest pozbawienie wolności do dwóch lat. Podstawa prawna to artykuł 209 Kodeksu karnego. Dłużnik może mieć problemy. Dotyczy to zdolności kredytowej. Może być wpisany do rejestru dłużników.

Wyrok za alimenty może prowadzić do egzekucji. Przedawnienie alimentów zasądzonych wyrokiem wynosi 6 lat. Dotyczy to roszczeń, które stały się wymagalne po wyroku. Roszczenia bieżące przedawniają się po 3 latach.

Alimenty wstecz

Domaganie się alimentów wstecz jest możliwe. Dotyczy to wyjątkowych sytuacji. Wsteczne alimenty mogą być uzasadnione. Dotyczy to kredytów lub pożyczek. Zaciągnięto je na zaspokojenie potrzeb dziecka. Sąd może zasądzić alimenty za okres sprzed wniesienia pozwu. Ocenia jednak usprawiedliwione potrzeby dziecka. Bierze pod uwagę możliwości finansowe zobowiązanego. Wniosek o zabezpieczenie alimentów z datą wsteczną jest możliwy. Dobrze, jeśli wniosek pomoże przygotować prawnik.

Pomoc prawna

Warto skonsultować się z prawnikiem. Prawnik specjalizuje się w prawie rodzinnym. Może pomóc w sprawach alimentacyjnych. Dotyczy to dochodzenia zaległości. Prawnik pomoże też w uchyleniu obowiązku. Stosuje się to, gdy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Pomoc profesjonalisty jest cenna. Dotyczy analizy indywidualnego przypadku. Pomaga w prawidłowym konstruowaniu pism. Może przyczynić się do zadowalającego rozstrzygnięcia.

Złożenie pozwu o alimenty jest wolne od opłat sądowych. Wysokość alimentów nie jest stała. Możliwe jest ubieganie się o wyższe alimenty. Dzieje się tak w przypadku wzrostu kosztów utrzymania dziecka. Zabezpieczenie alimentów na czas postępowania jest ważne. Warto skorzystać z usług kancelarii prawnej. Specjalizuje się w prawie rodzinnym. Adwokat Marta Wawrzyniak praktykuje od 2013 roku. Jest absolwentką prawa UG.

Wielkość zadłużenia alimentacyjnego w Polsce na koniec II kwartału 2019 roku.