Koszty mediacji – Przewodnik krok po kroku
Mediacja to skuteczny sposób na rozwiązanie konfliktu poza salą sądową. Pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze. Dowiedz się, ile kosztuje mediacja i kto ponosi te opłaty.
Czym jest mediacja sądowa?
Mediacja to dobrowolna metoda rozwiązywania sporów. Uczestniczą w niej zwaśnione strony. Pomaga im mediator, osoba bezstronna i neutralna. Proces mediacji jest poufny. Daje szansę na znalezienie porozumienia. Pozwala uniknąć długotrwałego postępowania sądowego. Mediacja stwarza warunki do szybkiego zakończenia sprawy. Zastosowanie mediacji jest możliwe w wielu rodzajach spraw. Prawo dopuszcza zawarcie ugody w tych sprawach. Mediacja może być prowadzona przed wniesieniem sprawy do sądu. Możliwa jest także po wszczęciu postępowania. Warunkiem prowadzenia mediacji jest zgoda stron.
Kim jest mediator sądowy?
Mediator sądowy wspiera strony w znalezieniu porozumienia. Prowadzi mediację od pierwszego kontaktu. Pomaga osiągnąć formalne porozumienie. Mediator nie opowiada się po żadnej ze stron. Jest bezstronny i neutralny. Jego rola polega na ułatwieniu komunikacji. Mediator zadaje pytania. Pomaga stronom wypracować satysfakcjonujące rozwiązanie. Rozwiązanie musi być możliwe do zrealizowania. Mediator nie może być świadkiem. Dotyczy to faktów poznanych podczas mediacji.
Wymagania dla mediatora
Kto może zostać mediatorem sądowym? Mediator musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Powinien ukończyć 26 lat. Wymagana jest znajomość języka polskiego. Mediator nie może być skazany za umyślne przestępstwo. Musi posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji. Wymagany jest wpis na listę stałych mediatorów. Listę prowadzi prezes sądu okręgowego.
Ile kosztuje mediacja?
Mediacje są płatne usługi. Koszt mediacji składa się z dwóch części. Obejmuje wynagrodzenie mediatora. Zawiera także zwrot kosztów jej prowadzenia. Koszty mediacji sądowej są stałe. Określa je Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości. Akt prawny pochodzi z dnia 20 czerwca 2016 r. Koszty mediacji dotyczą maksymalnie 4 spotkań.
Koszty mediacji w sprawach majątkowych
Wynagrodzenie mediatora zależy od wartości przedmiotu sporu. W sprawach o prawa majątkowe wynosi 1% wartości sporu. Kwota minimalna to 150 zł. Kwota maksymalna to 2000 zł. Stawka 1% wartości przedmiotu sporu dotyczy wynagrodzenia. Minimalna kwota to 150 zł. Maksymalna kwota to 2000 zł.
Koszty mediacji w sprawach niemajątkowych
W sprawach o prawa niemajątkowe stawki są zryczałtowane. Wynagrodzenie za pierwsze posiedzenie wynosi 150 zł. Wynagrodzenie za każde kolejne posiedzenie to 100 zł. Maksymalny koszt za wszystkie posiedzenia wynosi 450 zł.
Tabela kosztów mediacji sądowej
| Rodzaj sprawy | Wynagrodzenie mediatora (netto) | Uwagi |
|---|---|---|
| Sprawy majątkowe | 1% wartości sporu (min. 150 zł, max. 2000 zł) | Plus VAT 23% |
| Sprawy niemajątkowe (pierwsze posiedzenie) | 150 zł | Plus VAT 23% |
| Sprawy niemajątkowe (kolejne posiedzenie) | 100 zł | Plus VAT 23% |
| Sprawy niemajątkowe (maksymalnie za całość) | 450 zł | Plus VAT 23% |
| Sprawy karne i z nieletnim | 240 zł | Plus VAT 23%, ponosi Skarb Państwa |
Tabela przedstawia szacunkowe koszty wynagrodzenia mediatora w mediacji sądowej zgodnie z przepisami.
Dodatkowe koszty mediacji
Mediatorowi należy się zwrot wydatków. Obejmują one koszty korespondencji. Koszt korespondencji to do 30 zł. Obejmują także koszt wynajmu pomieszczenia. Koszt wynajmu wynosi do 70 zł za jedno spotkanie. Mediator otrzymuje zwrot kosztów niezależnie od wyniku mediacji.
Kto ponosi koszty mediacji?
Koszty mediacji co do zasady obciążają strony. Strony płacą za mediację po połowie. Mogą jednak uzgodnić inaczej. Od 21 sierpnia 2019 r. strony rozliczają się bezpośrednio z mediatorem. Dotyczy to również mediacji sądowej. Opłaty związane z mediacją należy uregulować. Trzeba to zrobić przed rozpoczęciem mediacji.
Zwolnienie z kosztów mediacji
W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest zwolnienie. Dotyczy obowiązku ponoszenia kosztów mediacji. W przypadku trudnej sytuacji materialnej można złożyć wniosek. Wniosek dotyczy zwolnienia od kosztów mediacji. Mediacje sądowe mogą być zwolnione z kosztów postępowania. Dzieje się to w uzasadnionych wypadkach. W przypadku wniosku o zwolnienie należy złożyć odpowiednie dokumenty. Składa się je w sądzie.
Mediacja a koszty sądowe
Koszty mediacji zaliczają się do kosztów postępowania sądowego. Zawarcie ugody przed mediatorem może przynieść korzyści finansowe. Może skutkować zwrotem części opłat sądowych. Powód otrzyma zwrot 100% opłaty sądowej. Warunkiem jest ugoda przed pierwszą rozprawą. W przypadku ugody po rozpoczęciu rozprawy Powód otrzyma 75% zwrotu opłaty. Koszty mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd i zakończonej ugodą znosi się wzajemnie. Dzieje się tak, jeżeli strony nie postanowiły inaczej.
„Zawarcie ugody przed mediatorem może skutkować zwrotem części opłat sądowych.”
Korzyści finansowe mediacji
Udział w mediacjach pozwoli zmniejszyć liczbę rozpraw. Pomoże skrócić czas trwania danej sprawy. Czas postępowania sądowego w I instancji. W Sądzie Okręgowym w Warszawie wynosi średnio trzy lata. Mediacja trwa od jednego do trzech miesięcy. Różnica w czasie jest znacząca.
Rodzaje mediacji
Mediacja dzieli się na sądową i pozasądową (prywatną). Mediacje sądowe są regulowane przepisami prawa. Mediacje pozasądowe podlegają umowie stron. Istnieje wiele specjalizacji mediacji. Obejmują mediacje cywilne. Dotyczą także mediacji rodzinnych i gospodarczych. Występują mediacje pracownicze. Możliwe są mediacje karne. Istnieją mediacje administracyjne. Dostępne są mediacje online (e-mediacja).
Mediacje pozasądowe (umowne)
Koszt mediacji umownej jest ustalany indywidualnie. Strony negocjują opłatę z mediatorem. Może to być stawka godzinowa. Może być opłata za poszczególne sesje. Możliwa jest opłata zryczałtowana. W mediacjach prywatnych strony również ponoszą koszty. Pokrywają je przed rozpoczęciem mediacji. Przykładowe stawki mogą być różne. Mediacja o alimenty może kosztować 300 PLN. Mediacja o kontakty z dzieckiem może kosztować 500 PLN. Stawka godzinowa może wynosić 200 PLN.
Podstawa prawna kosztów mediacji
Koszty mediacji reguluje Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Jest to Kodeks postępowania cywilnego. Kluczowa ustawa dla prowadzenia mediacji. Wiele zmian wprowadziła nowelizacja KPC z 4 lipca 2019 r. Ustawa z dnia 10 września 2015 r. dotyczy wspierania polubownych metod rozwiązywania sporów. Koszty mediacji sądowej są uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Akt pochodzi z dnia 20 czerwca 2016 r.
Ważne przepisy
Podstawowe przepisy to:
- Art. 1835 Kodeksu postępowania cywilnego.
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2016 roku.
- Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Polskie Centrum Mediacji pobiera opłaty zgodnie z rozporządzeniem. Rozporządzenie to Dz. U. 2016 poz. 921.
Pytania o koszty mediacji
Czy mediatorowi należy się wynagrodzenie, jeśli ugoda nie zostanie zawarta?
Tak, mediatorowi należy się wynagrodzenie. Otrzymuje je niezależnie od tego, czy strony zawarły ugodę.
Czy można negocjować koszty mediacji sądowej?
Koszty mediacji sądowej są stałe. Określa je Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości. Stawki te nie podlegają negocjacjom.
Co jeśli jedna ze stron nie chce ponosić kosztów?
Koszty mediacji co do zasady dzielone są po połowie. Strony mogą ustalić inny podział. W przypadku braku porozumienia o podziale, sąd może zdecydować o kosztach postępowania, w tym mediacji.
Czy można uzyskać zwrot kosztów mediacji?
Sama opłata za mediację nie podlega zwrotowi. Można uzyskać zwrot części opłaty sądowej. Dzieje się tak po zawarciu ugody w mediacji sądowej.
Czy koszty mediacji obejmują podatek VAT?
Tak, do podanych kwot netto należy doliczyć 23% podatku VAT. Koszty mediacji sądowej są często podawane jako kwoty netto.
Podsumowanie
Mediacja to efektywna alternatywa dla sądu. Jej koszty są z góry określone w przypadku mediacji sądowej. Reguluje je Ministerstwo Sprawiedliwości. Koszty obejmują wynagrodzenie mediatora i zwrot wydatków. Zazwyczaj strony dzielą koszty po połowie. Możliwe jest zwolnienie z kosztów w trudnej sytuacji. Ugoda w mediacji sądowej pozwala odzyskać część opłaty sądowej.
- Rozważ kierowanie spraw do mediacji.
- Mediacja przerywa bieg przedawnienia.
- Warto zgłosić brak woli uczestniczenia w mediacjach.
- Pozwoli to zaoszczędzić czas.
- Zaleca się konsultację treści ugody z prawnikiem.
- Warto skonsultować ugodę z doradcą podatkowym.
- Dla osób niepewnych, czy sprawa kwalifikuje się do mediacji, dostępne jest bezpłatne spotkanie informacyjne.
