Kary RODO w Polsce i Europie – Analiza przypadków i konsekwencje naruszeń

RODO to kluczowe rozporządzenie dotyczące ochrony danych osobowych. Jego nieprzestrzeganie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Wyjaśniamy, jakie kary grożą za naruszenia RODO. Analizujemy konkretne przypadki nałożonych sankcji. Dowiesz się, kto ponosi odpowiedzialność i jak uniknąć problemów.

Czym są kary RODO?

RODO to Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych. Wprowadza jednolite zasady przetwarzania danych. Chroni podstawowe prawa i wolności osób fizycznych. Organom nadzorczym daje różne możliwości reagowania. Kara finansowa to jedna z nich. Organ może ją zastosować oprócz innych środków. Może to być upomnienie lub zakaz przetwarzania danych.

Kary mają być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. RODO określa górne granice administracyjnych kar pieniężnych. Możliwość nałożenia kary zależy od rodzaju uchybień.

Jakie są maksymalne kary finansowe?

RODO przewiduje wysokie kary pieniężne. Mogą one sięgać znacznych kwot. Na gruncie RODO grozi kara administracyjna. Sięga ona 20 milionów euro lub 4% obrotu. Dotyczy to poważniejszych naruszeń przepisów. Kara może wynosić do 10 milionów euro. Dotyczy to mniej poważnych naruszeń. Alternatywą jest 2% rocznego światowego obrotu. Organ wybiera wyższą kwotę.

Dla przedsiębiorstw kara wynosi do 2% lub do 4%. Dotyczy to całkowitego rocznego światowego obrotu. Na jednostki sektora finansów publicznych są limity. Maksymalna kara wynosi 100 tysięcy złotych. Państwowe i samorządowe jednostki kultury mają niższy limit. Maksymalna kara to 10 tysięcy złotych.

Kto ponosi odpowiedzialność za naruszenie RODO?

Odpowiedzialność za naruszenie RODO spoczywa na kilku podmiotach. Kara pieniężna może zostać nałożona. Grozi administratorowi danych osobowych. Dotyczy też podmiotu przetwarzającego dane. Kary RODO mogą być nakładane. Dotyczą przedsiębiorców i osób fizycznych. Odpowiedzialność za wdrożenie RODO leży po stronie pracodawcy w firmie. Jednak pracownik również ponosi odpowiedzialność.

Na podmioty prywatne nałożono większość kar w 2024 roku. Stanowią one 80% wszystkich kar. Na podmioty publiczne nałożono 20% kar. Pokazuje to priorytety organów nadzorczych.

Jak wyliczana jest wysokość kary RODO?

Wysokość kary administracyjnej nie jest stała. Organ musi uwzględnić wiele okoliczności. Charakter naruszenia ma znaczenie. Ważna jest waga naruszenia. Liczy się czas trwania naruszenia. Liczba poszkodowanych osób wpływa na karę. Kategoria danych osobowych jest istotna. Organ bierze pod uwagę inne czynniki.

Najczęstsze powody nałożenia kar to nieadekwatne zabezpieczenia. Stanowią one 26% przypadków. Niezgłoszenie naruszenia to 19% kar. Brak współpracy z UODO to 15%. Brak umowy powierzenia danych to 11%. Brak podstaw prawnych przetwarzania danych to 10%. Brak rozliczalności to kolejne 10%.

Wykres przedstawiający najczęstsze powody nałożenia kar RODO.

Kary RODO w Polsce – Statystyki UODO

Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO) to organ nadzorczy w Polsce. PUODO regularnie nakłada kary za naruszenia. W 2024 roku Prezes UODO wydał 20 decyzji. Nałożyły one administracyjne kary pieniężne. Dotyczyły one naruszeń RODO. Łączna wartość nałożonych kar wyniosła blisko 14 milionów złotych. Łączna suma kar wyniosła 13 309 897,80 zł. Suma nałożonych kar w 2024 roku wzrosła dziesięciokrotnie. Kary w 2024 roku stanowią ponad 44% wszystkich sankcji. Dotyczy to sankcji nałożonych od 2018 roku.

Do tej pory łączna suma kar nałożonych przez Prezesa UODO wynosi około 30 milionów złotych. Wydano 94 decyzje. W 2024 roku polski organ nadzorczy wydał 19 decyzji. Nałożyły one kary pieniężne na 23 podmioty. Najwyższa kara w 2024 roku wyniosła 4 053 173 zł. Najniższa kara wyniosła 916,71 zł. Największe naruszenie dotyczyło 2,2 miliona osób. Liczba osób dotkniętych naruszeniami przekroczyła 2,4 miliona.

Przykłady kar RODO – Głośne przypadki

Analiza przypadków kar RODO pozwala zrozumieć priorytety organów. Sekcja poświęcona karom RODO dostarcza informacji o konsekwencjach. Prezes UODO nakładał kary na różne podmioty. Kara dla Morele.net wyniosła 3 819 960 zł. Dotyczyła art. 5, 25 i 32 RODO. Santander Bank Polska S.A. otrzymał karę 1 440 549 zł. Podstawą były art. 33 i 34 RODO.

Najwyższa kara za złamanie RODO w Polsce wyniosła 4 911 732 PLN. Nałożono ją na Fortum Marketing and Sales Polska S.A. Podmiot działa w branży energetycznej. Toyota Bank Polska S.A. otrzymał karę 78 575,40 zł. Dotyczyła nieprawidłowego przetwarzania danych. American Heart of Poland S.A. otrzymał karę 1 440 549,00 PLN.

W innych krajach Europy również nakładano wysokie kary. Meta (Facebook) otrzymała karę 1,2 miliarda EUR. Dotyczyła naruszenia międzynarodowych wytycznych. Amazon Europe ukarano kwotą 746 milionów EUR. Powodem było niewłaściwe zarządzanie danymi. WhatsApp otrzymał 225 milionów EUR kary. Naruszył zasady ochrony danych. H&M ukarano 35 milionów EUR. Dotyczyło to naruszenia przepisów przechowywania danych.

Prezes UODO stwierdził, że „(…) oceny ryzyka naruszenia praw lub wolności osoby fizycznej powinno się dokonać przez pryzmat osoby zagrożonej, a nie interesów administratora.”

Naruszenie ochrony danych osobowych – Co to oznacza?

Naruszenie ochrony danych osobowych to zdarzenie. Prowadzi do przypadkowego lub niezgodnego z prawem zniszczenia danych. Obejmuje też utratę, modyfikację, nieuprawnione ujawnienie danych. Dotyczy również nieuprawnionego dostępu do danych. Może wiązać się z koniecznością zapłaty kary administracyjnej. Kara może być wielomilionowa.

Przykłady naruszeń mogą być różne. Mogą wynikać z błędów ludzkich. Mogą być skutkiem ataków cybernetycznych. Strona internetowa może stać się celem ataku. Dane osobowe mogą stać się dostępne dla atakującego. Ważne jest, jak poważne były braki w systemie IT. Liczy się, jak długo infrastruktura była narażona. Czy przeprowadzono testy w przeszłości?

Zgłaszanie naruszeń RODO

Administrator danych powinien zabezpieczyć dane. Zabezpieczenia muszą być adekwatne do ryzyka. W przypadku naruszenia ochrony danych osobowych, administrator reaguje. Powinien bezzwłocznie zgłosić incydent. Zgłoszenie trafia do organu nadzorczego. Zgłoszenie naruszenia danych osobowych powinno odbyć się w terminie 72 godzin. Termin liczy się od stwierdzenia naruszenia. Zgłoszenie organowi nadzorczemu incydentu bez zbędnej zwłoki jest kluczowe.

Administrator ma też obowiązek zawiadomić osobę. Dotyczy to osoby, której dane dotyczą. Zawiadomienie następuje, gdy naruszenie może powodować wysokie ryzyko. Ryzyko dotyczy praw lub wolności tej osoby. Nie trzeba zawiadamiać PUODO w każdym przypadku. Zgłoszenie nie jest konieczne. Nie prowadzi do wysokiego ryzyka naruszenia praw. Administrator wdrożył środki techniczne. Środki te zmniejszają ryzyko. Przykładem jest szyfrowanie danych.

Inne konsekwencje naruszeń RODO

Naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych grozi różną odpowiedzialnością. Może być to odpowiedzialność karna. Dotyczy też odpowiedzialności cywilnej. Grozi również odpowiedzialność administracyjna. Za naruszenia ochrony danych osobowych grozi odpowiedzialność dyscyplinarna. Osoba, która złamie przepisy, musi liczyć się z odpowiedzialnością cywilną.

Odpowiedzialność cywilna

Zgodnie z art. 23 Kodeksu cywilnego dobra osobiste człowieka są pod ochroną. Prawo cywilne chroni te dobra. Dobra osobiste stanowią katalog otwarty. Prawo do prywatności niewątpliwie mieści się w tym katalogu. Obowiązujące przepisy wskazują na istnienie ochrony. Może być ona niemajątkowa lub majątkowa. Aby dochodzić odszkodowania, musisz wykazać szkodę. Pokrzywdzony może żądać zadośćuczynienia pieniężnego. Może też żądać zapłaty sumy na cel społeczny. Ocena naruszenia dobra osobistego jest obiektywna. Nie zależy od subiektywnych odczuć osoby dochodzącej roszczeń.

Osoba, której dane naruszono, ma prawa. Może żądać zaniechania działania naruszyciela. Może też żądać usunięcia skutków naruszenia. Roszczenia niemajątkowe mają opłatę sądową. Wynosi ona 600 złotych. Opłata za zadośćuczynienie pieniężne wynosi 5%. Liczy się od dochodzonej kwoty.

Odpowiedzialność karna

Odpowiedzialność karna na podstawie Ustawy o Ochronie Danych Osobowych istnieje. Dotyczy nielegalnego przetwarzania danych. Obejmuje też utrudnianie kontroli. Kto przetwarza dane osobowe bez zezwolenia, ponosi karę. Grozi mu grzywna lub kara ograniczenia wolności. Może być to pozbawienie wolności do lat dwóch. Jeśli przetwarzanie dotyczy danych wrażliwych, kara jest wyższa. Pozbawienie wolności może wynieść do lat trzech. Przestępstwa są ścigane z urzędu. Za udaremnianie kontroli grozi kara. Może być to grzywna, ograniczenie wolności. Grozi też pozbawienie wolności do lat dwóch.

Kto przetwarza dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

Odpowiedzialność pracownika za naruszenie RODO

Pracownik może odpowiadać za naruszenie zasad RODO. Konsekwencje wynikają z kodeksu pracy. Pracownik zobowiązuje się do przestrzegania zasad. Dzieje się to poprzez podpisanie oświadczenia. Pracodawca ma obowiązek przeszkolenia pracowników. Powinni znać zasady ochrony danych. Pracownik może ponieść odpowiedzialność dyscyplinarną. Grozi mu też odpowiedzialność odszkodowawcza. Może ponieść odpowiedzialność karną.

Kodeks pracy określa możliwe środki dyscyplinarne. Umożliwia zastosowanie kar porządkowych. Może to być upomnienie lub nagana. Pracodawca ma 2 tygodnie na ukaranie pracownika. Czas liczy się od dowiedzenia się o naruszeniu.

Jak uniknąć kar RODO?

Uniknięcie kar wymaga świadomego działania. Warto poznać swoje obowiązki wynikające z RODO. Należy zadbać o ich przestrzeganie. Firmy i instytucje powinny zwrócić uwagę. Chodzi o prawidłowe przetwarzanie danych osobowych. Należy zapewnić odpowiednie środki techniczne. Ważne są środki organizacyjne. Chronią one dane.

Oto praktyczne wskazówki, jak uniknąć błędów:

• Wprowadź odpowiednie środki techniczne i organizacyjne.
• Regularnie testuj i oceniaj skuteczność zabezpieczeń.
• Przeprowadzaj cykliczną analizę ryzyka.
• Przeprowadzaj cykliczne audyty zgodności z RODO.
• Stosuj odpowiednie środki bezpieczeństwa.
• Regularnie szkol personel z ochrony danych.
• Opracuj jasne polityki i procedury.
• Współpracuj z organem nadzorczym.
• Reaguj natychmiast na incydent.
• Powołaj inspektora ochrony danych, jeśli jest wymagany.
• Dokumentuj podejmowane działania.
• Dbaj o prawidłowe relacje z podwykonawcami.

Przestrzeganie przepisów RODO jest kluczowe. Wdrożenie odpowiednich zabezpieczeń też. Systematyczne audyty zgodności są ważne. Inwestuj w szkolenia dla pracowników. Zadbaj o znajomość regulaminów i procedur. Pomoże to zapewnić zgodność z przepisami. Ciągłe doskonalenie procedur ochrony danych jest kluczowe.

Byliśmy na szkoleniu 2 lat temu. To wystarczy. Jesteś tego pewien?

Naruszenie RODO może prowadzić do utraty zaufania klientów. Istnieje ryzyko szkód reputacyjnych dla firmy. Każdy incydent RODO może drogo kosztować. Zaniechania w zakresie współpracy z organem mogą wiązać się z konsekwencjami.

Podsumowanie

Kary RODO są realne i wysokie. Dotyczą administratorów i podmiotów przetwarzających. Mogą być nakładane na firmy i osoby fizyczne. Odpowiedzialność ponoszą też pracownicy. Wysokość kary zależy od wielu czynników. Statystyki UODO pokazują wzrost liczby i wartości kar. Najczęstsze powody to brak zabezpieczeń i zgłoszeń. Uniknięcie kar wymaga proaktywnych działań. Wdrożenie procedur i szkolenia są niezbędne. Dbaj o bezpieczeństwo danych osobowych. Zapewnisz sobie spokój i unikniesz sankcji.