Jak zaskarżyć niekorzystny wyrok sądu cywilnego?

Każdy niekorzystny wyrok sądu cywilnego może być frustrujący. Nie oznacza to jednak końca walki o sprawiedliwość. Polski system prawny przewiduje możliwość odwołania. Podstawowym środkiem zaskarżenia jest apelacja. Dowiedz się, jak skutecznie złożyć apelację krok po kroku.

Co to jest apelacja w sprawie cywilnej?

Apelacja stanowi podstawowy środek odwoławczy. Przysługuje stronom postępowania od wyroku sądu pierwszej instancji. Wniesienie apelacji uruchamia postępowanie apelacyjne. Odwołanie kierowane jest do sądu drugiej instancji. Sąd ten ponownie rozpoznaje sprawę.

Zasadą w polskim systemie prawnym jest dwuinstancyjność postępowania. Każda ze stron ma prawo zaskarżyć orzeczenia. Potwierdza to art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Możliwość wniesienia apelacji dotyczy stron. Wyrok sądu musi być dla nich niekorzystny.

Apelacja od wyroku sądu rejonowego trafia do sądu okręgowego. Apelacja od wyroku sądu okręgowego trafia do sądu apelacyjnego. Apelacja przenosi rozpoznawanie sprawy do sądu wyższej instancji.

Apelacja jako podstawowy środek odwoławczy służy do zaskarżenia merytorycznego orzeczenia sądu pierwszej instancji. – Katarzyna Sikora, prawnik Grupa Brightspot

Pierwszy krok: Wniosek o uzasadnienie wyroku

Zaskarżenie wyroku wymaga zazwyczaj jego pisemnego uzasadnienia. Bez uzasadnienia trudno przygotować skuteczną apelację. Wniosek o uzasadnienie w sprawie cywilnej reguluje Kodeks postępowania cywilnego. Przepisy znajdziesz w art. 328 – 330 KPC.

Wniosek o uzasadnienie musisz zgłosić w terminie tygodniowym. Liczy się go od dnia ogłoszenia sentencji wyroku. Pisemne uzasadnienie sąd sporządza na twój wniosek. Wniosek dotyczy doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Złożysz go w terminie tygodnia od ogłoszenia wyroku.

Za złożenie wniosku pobierana jest opłata sądowa. Opłata za wniosek o sporządzenie uzasadnienia wynosi 100 zł. Do wniosku warto załączyć dowód uiszczenia opłaty. W przypadku wysłania wniosku listem poleconym, decyduje data stempla pocztowego.

Sąd ma określony czas na sporządzenie uzasadnienia. Pisemne uzasadnienie wyroku sporządza się w terminie dwutygodniowym. Czas liczy się od dnia zgłoszenia wniosku. Termin na sporządzenie uzasadnienia wynosi zasadniczo 2 tygodnie.

Prezes sądu może przedłużyć ten termin. Przedłużenie możliwe jest na czas oznaczony. Nie może być dłuższy niż trzydzieści dni. Dotyczy to spraw zawiłych. Przekroczenie terminu na sporządzenie uzasadnienia nie powoduje negatywnych skutków procesowych. Uchybienie terminowi instrukcyjnemu może być podstawą. Możesz złożyć skargę na przewlekłość postępowania sądowego.

Terminy na wniesienie apelacji cywilnej

Zachowanie terminów jest kluczowe dla skuteczności apelacji. Apelację wnosi się w terminie 14 dni. Czas liczy się od doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Na złożenie odwołania masz 2 tygodnie. Termin liczy się po doręczeniu orzeczenia z uzasadnieniem.

Złożenie apelacji musi nastąpić w ciągu 14 dni. Termin liczony jest od doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem. Pamiętaj o wcześniejszym złożeniu wniosku o uzasadnienie. Masz na to 7 dni od ogłoszenia wyroku.

Czynność	Termin
Wniosek o uzasadnienie wyroku	7 dni od ogłoszenia
Sporządzenie uzasadnienia przez sąd	2 tygodnie (możliwe +30 dni)
Wniesienie apelacji	14 dni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem
Wniosek o przywrócenie terminu	7 dni od ustania przyczyny uchybienia

Co zrobić, gdy przegapisz termin? Wniosek o przywrócenie terminu można złożyć. Dotyczy to niedochowania terminu z przyczyn niezależnych od ciebie. Wniosek taki składasz w ciągu 7 dni. Czas liczy się od ustania przyczyny uchybienia.

Jak przygotować apelację?

Skuteczna apelacja wymaga starannego przygotowania. Musisz zawrzeć w niej określone elementy. Dokument musi spełniać wymogi formalne. Wymogi formalne apelacji istnieją po to. Wskazują sądowi drugiej instancji granice zaskarżenia.

W apelacji musisz wskazać zaskarżony wyrok. Określ, w jakiej części go zaskarżasz. Wskaż zarzuty przeciwko wyrokowi. Podaj uzasadnienie zarzutów. Sformułuj wnioski. Mogą to być wnioski o zmianę lub uchylenie wyroku. Możesz też zgłosić nowe fakty i dowody. Musisz wykazać, że ich powołanie wcześniej nie było możliwe.

Dokumenty do apelacji muszą być aktualne. Muszą być także wiarygodne. Staranność w przygotowaniu apelacji ma kluczowe znaczenie. Zwiększa szansę na pozytywne rozstrzygnięcie. Właściwy wybór sądu jest kluczowy. Apelację składasz do sądu, który wydał zaskarżony wyrok. Sąd pierwszej instancji przekazuje ją do sądu odwoławczego.

• Staranność w przygotowaniu apelacji ma kluczowe znaczenie dla sukcesu sprawy.
• Skorzystaj ze wzorów formularzy dotyczących postępowania apelacyjnego dostępnych w internecie.

Przebieg postępowania apelacyjnego

Po złożeniu apelacji uruchamiasz postępowanie odwoławcze. Sąd pierwszej instancji sprawdza apelację. Bada jej wymogi formalne i terminowość. Jeśli apelacja jest poprawna, przekazuje ją do sądu drugiej instancji. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę na nowo.

Postępowanie apelacyjne może trwać różnie. Czas trwania postępowania apelacyjnego wynosi od kilku do kilkunastu miesięcy. W przypadku sądu apelacyjnego czas oczekiwania może wynosić od 12 do 24 miesięcy. Sąd drugiej instancji bada sprawę w granicach apelacji. Bierze pod uwagę nowe fakty i dowody. Muszą być zgłoszone prawidłowo w apelacji.

Czy sąd apelacyjny może zmienić wyrok?

Sąd drugiej instancji ma szerokie uprawnienia. Może utrzymać zaskarżony wyrok w mocy. Może też go zmienić. Może również uchylić wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania. Zależy to od zasadności zarzutów apelacyjnych.

Sąd apelacyjny może zmienić wyrok sądu pierwszej instancji. Dzieje się tak, gdy apelacja jest zasadna. Sąd może oddalić apelację. Dzieje się tak, gdy uzna ją za bezzasadną. Wtedy wyrok sądu pierwszej instancji staje się prawomocny.

Co dalej po prawomocnym wyroku?

Wyrok sądu drugiej instancji co do zasady staje się prawomocny. Dzieje się to z chwilą jego wydania. Od wyroku sądu II instancji nie przysługuje żaden zwyczajny środek zaskarżenia. Oznacza to, że nie możesz już złożyć apelacji.

W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest dalsze zaskarżenie. Od prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji przysługuje skarga kasacyjna. Jest to nadzwyczajny środek zaskarżenia. Skargę kasacyjną wnosi się do Sądu Najwyższego. Dotyczy ona głównie naruszeń prawa materialnego lub przepisów postępowania. Naruszenia muszą mieć wpływ na wynik sprawy.

Skarga kasacyjna jest dopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe. Wartość przedmiotu zaskarżenia musi być odpowiednio wysoka. Minimalna kwota roszczenia do skargi kasacyjnej wynosi 50 000,00 zł. Skargę kasacyjną może sporządzić tylko adwokat lub radca prawny. Jest to wymóg formalny.

Podstawy prawne skargi kasacyjnej znajdziesz w KPC. Są one uregulowane w art. 398(1) – 398(21).

Konsultacja z prawnikiem

Postępowanie apelacyjne jest skomplikowane. Wymaga znajomości przepisów i procedur. Przygotowanie skutecznej apelacji bywa trudne. Zwłaszcza dla osoby bez doświadczenia prawniczego.

• Zatrudnienie prawnika może zwiększyć szanse na skuteczne złożenie apelacji.
• Warto skonsultować swoją sytuację z prawnikiem przed złożeniem apelacji.
• Przeanalizować możliwości realnej zmiany wyroku na skutek wniesienia odwołania.
• Osoby w trudnej sytuacji finansowej mogą złożyć wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Prawnik pomoże ocenić szanse apelacji. Przygotuje pismo spełniające wymogi formalne. Zgromadzi odpowiednie dowody. Będzie reprezentował cię przed sądem drugiej instancji. Skorzystanie z pomocy prawnej jest często dobrą inwestycją. Może decydować o wyniku sprawy.