Alimenty a podatek w Polsce – co musisz wiedzieć?
Alimenty to ważne wsparcie finansowe dla wielu osób. Zastanawiasz się, czy musisz płacić od nich podatek? Wyjaśniamy zasady opodatkowania alimentów w Polsce i rozwiewamy wątpliwości.
Czym są alimenty i kogo dotyczą?
Alimenty są regularnymi świadczeniami pieniężnymi. Jedna osoba płaci je drugiej. Celem jest wsparcie finansowe. Najczęściej dotyczą członków rodziny. Obowiązek alimentacyjny wynika z prawa. Przewiduje go Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Ten akt prawny pochodzi z 25 lutego 1964 roku. Jego numer to Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59. Obowiązek dotyczy krewnych w linii prostej. Obejmuje także rodzeństwo. Rodzice płacą alimenty na dzieci. Chodzi o dzieci, które nie mogą utrzymać się samodzielnie.
Kto płaci i kto otrzymuje alimenty?
Alimenty płaci osoba zobowiązana. Otrzymuje je osoba uprawniona. Rodzice płacą na rzecz dzieci. Były małżonek może płacić na rzecz drugiego. Obowiązek wynika zazwyczaj z wyroku sądu. Może też pochodzić z ugody sądowej. Minimalna wysokość alimentów na jedno dziecko to obecnie 500 zł.
Opodatkowanie alimentów w Polsce
Alimenty są przychodem dla odbiorcy. Powinny podlegać podatkowi dochodowemu. Reguluje to ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ta ustawa pochodzi z 26 lipca 1991 roku. Ma numer Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350. Osoba mieszkająca w Polsce płaci podatek. Dotyczy to całości jej dochodów. Istnieją jednak zwolnienia z opodatkowania alimentów.
Czy alimenty są zawsze opodatkowane?
Nie, większość alimentów jest zwolniona z podatku. Zależą od odbiorcy i kwoty.
Kiedy alimenty są zwolnione z podatku?
Większość alimentów podlega zwolnieniu. Dotyczy to alimentów na dzieci. Chodzi o dzieci, które nie ukończyły 25. roku życia. Są one w całości zwolnione z podatku. Zwolnienie dotyczy także dzieci otrzymujących zasiłek pielęgnacyjny. Nie ma wtedy limitu wieku. Alimenty na rzecz innych osób też mogą być zwolnione. Limit wynosi 700 zł miesięcznie. Dotyczy to świadczeń zasądzonych przez sąd. Obejmuje też ugody sądowe. Alimenty na byłego małżonka podlegają opodatkowaniu. Traktuje się je jako dochód. Należy je wykazać w zeznaniu podatkowym.
Zwolnienia z opodatkowania w praktyce
Kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł rocznie. Limit zwolnienia dla alimentów na inne osoby to 700 zł miesięcznie. Rocznie daje to 8 400 zł. W praktyce kwota zwolniona z opodatkowania dla alimentów na dzieci jest wyższa. Wynosi 3 200 zł miesięcznie. Rocznie to 38 400 zł. Alimenty na dzieci są zwolnione bez limitu wieku. Warunkiem jest pobieranie zasiłku pielęgnacyjnego. Inaczej limit wieku to 25 lat.
| Typ alimentów | Limit zwolnienia | Warunki |
|---|---|---|
| Na dzieci (do 25 lat) | Bez limitu kwoty | Dziecko nie ukończyło 25 lat |
| Na dzieci (powyżej 25 lat) | Bez limitu kwoty | Dziecko pobiera zasiłek pielęgnacyjny |
| Na inne osoby (np. były małżonek) | 700 zł miesięcznie | Zasądzone wyrokiem lub ugodą sądową |
„Alimenty, to – jak wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich – to regularne, obligatoryjne świadczenia najczęściej na rzecz członków rodziny, polegające na dostarczaniu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.” – Rzecznik Praw Obywatelskich
Czy odsetki od alimentów podlegają opodatkowaniu?
Temat opodatkowania odsetek od alimentów jest złożony. Warto skonsultować się z ekspertem podatkowym.
Alimenty a odliczenia od podatku
Osoby płacące alimenty na dzieci nie mogą ich odliczyć. Nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. Nie przysługuje z tego tytułu żadna ulga podatkowa. Ministerstwo Finansów nie planuje takiej ulgi. Odliczenie alimentów od podatku przysługiwało kiedyś. Dotyczyło rodziców płacących na biologiczne dzieci. Maksymalna kwota odliczenia wynosiła 1 215 zł w 2019 roku. Rocznie można było odliczyć do 6 000 zł. Obecnie taka możliwość nie istnieje dla płacącego.
Czy płacąc alimenty mogę skorzystać z ulgi podatkowej?
Nie, alimenty płacone na rzecz dzieci nie podlegają odliczeniu od podatku dochodowego osoby płacącej. Nie ma takiej ulgi.
„Alimenty nie mogą być odliczane od dochodu oraz podatku osoby zobowiązanej.” – Ekspert
Co z alimentami na rzecz byłego małżonka?
Alimenty płacone na rzecz byłej żony są traktowane inaczej. Osoba otrzymująca musi je rozliczyć. Wykazuje je w deklaracji PIT-37. Stanowią one jej dochód. Podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Osoba płacąca nie może ich odliczyć.
Rozliczenie podatkowe a alimenty
Osoba otrzymująca alimenty musi wiedzieć, czy ma obowiązek je wykazać. Alimenty na dzieci do 25 lat są zwolnione. Nie trzeba ich wykazywać w PIT. Dotyczy to także dzieci z zasiłkiem pielęgnacyjnym. Alimenty na inne osoby do 700 zł miesięcznie są zwolnione. Jeśli przekraczają ten limit, nadwyżka podlega opodatkowaniu. Trzeba ją wykazać. Alimenty na byłego małżonka zawsze trzeba wykazać. Rozlicza się je w PIT-37 lub innym odpowiednim formularzu. Zależy to od źródła pozostałych dochodów.
Pamiętaj o dokumentach. Zachowaj dowody przelewu. Potwierdzają one dokonanie płatności. Mogą być potrzebne w razie kontroli. W przypadku braku umowy lub wyroku, dochodzenie odliczenia (gdy było możliwe) było trudne. Obecnie odliczenie przez płacącego nie jest możliwe.
Przykłady rozliczenia alimentów
- Pani Anna jest studentką. Otrzymuje 3500 zł alimentów miesięcznie. Ma 22 lata. Nie musi opodatkować tych alimentów. Są zwolnione z podatku.
- Pan Adam jest doktorantem. Otrzymuje 4000 zł alimentów miesięcznie. Ukończył 25. rok życia. Nie pobiera zasiłku pielęgnacyjnego. Musi opodatkować te alimenty.
- Pani Krystyna jest rozwódką. Otrzymuje 600 zł alimentów miesięcznie od byłego męża. Nie musi opodatkować tych alimentów. Świadczenie nie przekracza limitu 700 zł miesięcznie.
Gdzie wykazać opodatkowane alimenty w deklaracji PIT?
Opodatkowane alimenty, np. na byłego małżonka, należy wykazać w odpowiedniej sekcji deklaracji PIT. Zazwyczaj jest to PIT-37.
Wsparcie w rozliczeniu
Rozliczenie podatkowe bywa skomplikowane. Możesz skorzystać z dostępnych narzędzi. Darmowe programy do rozliczania PIT pomagają. Przykładem jest program Podatnik.info. Umożliwia on konsultację z ekspertami. Systemy E-Deklaracje i Twój e-PIT ułatwiają złożenie zeznania online. Warto sprawdzić aktualne przepisy. Przepisy dotyczące opodatkowania alimentów mogą się zmieniać. Zaleca się konsultację z doradcą podatkowym. Prawnik specjalizujący się w prawie rodzinnym także pomoże. Szczególnie w przypadku problemów z dochodzeniem alimentów.
- Zachowaj dowody płatności alimentów.
- Sprawdź aktualne przepisy przed złożeniem PIT.
- Skonsultuj się z ekspertem w razie wątpliwości.
Podsumowanie – kluczowe informacje o alimentach a podatku
Alimenty są przychodem dla odbiorcy. Większość alimentów jest zwolniona z podatku. Dotyczy to głównie świadczeń na rzecz dzieci. Zwolnienie obejmuje dzieci do 25 lat. Dotyczy też starszych dzieci z zasiłkiem pielęgnacyjnym. Alimenty na inne osoby są zwolnione do 700 zł miesięcznie. Muszą być zasądzone przez sąd lub wynikać z ugody. Alimenty na byłego małżonka podlegają opodatkowaniu. Osoba płacąca alimenty na dzieci nie może ich odliczyć od podatku. Znajomość tych zasad ułatwia prawidłowe rozliczenie. Skorzystaj z dostępnych narzędzi lub pomocy ekspertów. Pamiętaj o gromadzeniu dokumentów potwierdzających płatności.