Obniżenie alimentów na dziecko – kompletny przewodnik

Zastanawiasz się, jak zmniejszyć wysokość alimentów na dziecko? Prawo przewiduje taką możliwość. Dowiedz się, kiedy i w jaki sposób możesz złożyć wniosek.

Czym są alimenty i kiedy można je zmienić?

Alimenty to finansowe wsparcie dla osób uprawnionych. Najczęściej dotyczą one dzieci. Obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach. Ma na celu zapewnienie usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Chodzi o godne warunki życia dla dziecka. Alimenty w formie pieniężnej płaci rodzic. Zazwyczaj ten, u którego dziecko nie mieszka na stałe. Drugi rodzic spełnia obowiązek przez osobiste starania. Dotyczy to utrzymania i wychowania dziecka.

Możliwość modyfikacji wysokości alimentów istnieje. Przewiduje ją polskie prawo. Zmiany orzeczenia lub umowy o świadczenie są możliwe. Wymaga to zaistnienia „zmiany stosunków”. Tak stanowi Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Niewypełnianie obowiązku alimentacyjnego ma konsekwencje. Może skutkować nawet karą pozbawienia wolności.

Pamiętaj, obniżenie alimentów nie może być karą dla dziecka.

Podstawa prawna obniżenia alimentów

Podstawą prawną żądania obniżenia alimentów jest artykuł 138. Znajduje się on w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Przepis ten mówi o zmianie stosunków. W razie takiej zmiany można żądać modyfikacji orzeczenia. Dotyczy to także umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków musi być istotna. Musi mieć również charakter trwały. Nie może to być zmiana krótkotrwała. Zmiana przejściowa nie uzasadnia modyfikacji. Takie okoliczności są kluczowe. Decydują o zakresie obowiązku alimentacyjnego. Bada się je na tle ogólnej sytuacji.

Zmiana stosunków uzasadniająca zmianę orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego musi mieć charakter trwały i istotny. Nie może być to zmiana krótkotrwała czy przemijająca.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od dwóch zasad. Są to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Zależy też od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Tak mówi artykuł 135 § 1 KRiO.

Kiedy można żądać obniżenia alimentów?

Obniżenie alimentów jest możliwe. Dzieje się tak, gdy nastąpią istotne zmiany. Dotyczą one sytuacji życiowej lub finansowej stron. Kluczowa jest zmiana możliwości zarobkowych. Chodzi też o możliwości majątkowe zobowiązanego. Mogą one ulec pogorszeniu. Sytuacja finansowa osoby otrzymującej świadczenie może się poprawić. Bada się nie tylko faktyczne dochody. Bierze się pod uwagę także potencjalne dochody. Chodzi o te, które można by uzyskać. Wymaga to należytej staranności i wykorzystania możliwości.

Przy ustalaniu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji bierze się pod uwagę nie tylko faktycznie uzyskiwane dochody, ale także te, które osoba zobowiązana mogłaby uzyskać przy dołożeniu należytej staranności i wykorzystaniu swoich możliwości.

Przykładowe sytuacje uzasadniające obniżenie

Wiele okoliczności może uzasadniać obniżenie alimentów. Może to być utrata pracy przez zobowiązanego. Choroba lub niepełnosprawność także stanowią przesłankę. Urodzenie się kolejnego dziecka w nowej rodzinie to istotna zmiana. Zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb dziecka jest ważne. Może to nastąpić, gdy dziecko zaczyna częściowo zarabiać. Osiągnięcie przez dziecko samodzielności finansowej to powód. Zawarcie przez dziecko małżeństwa również wpływa na obowiązek.

• Utrata pracy lub znaczne zmniejszenie dochodów.
• Poważna choroba lub niepełnosprawność.
• Urodzenie się kolejnego dziecka.
• Zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb zobowiązanego.
• Zmniejszenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dziecka.
• Osiągnięcie przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania.

Kiedy sąd nie obniży alimentów?

Sąd nie obniży alimentów w każdej sytuacji. Zmiana stosunków musi być trwała. Krótkotrwałe pogorszenie sytuacji nie wystarczy. Sąd oddali wniosek, gdy zmiana jest pozorna. Nie uzasadnia obniżenia celowe działanie zobowiązanego. Przykładem jest rezygnacja z dobrze płatnej pracy bez uzasadnienia. Sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe. Liczy się potencjał, nie tylko obecne dochody. Brak wiarygodnych dowodów to częsta przyczyna oddalenia. Sąd nie obniży alimentów, jeśli służy to karaniu drugiego rodzica. Celem alimentów jest dobro dziecka.

Wnioskodawca nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów na poparcie tezy o istotnym pogorszeniu jego sytuacji majątkowej.

Nie próbuj sztucznie pogarszać swojej sytuacji finansowej. Sąd to zweryfikuje.

Jak złożyć pozew o obniżenie alimentów?

Obniżenie alimentów wymaga postępowania sądowego. Należy złożyć pozew o obniżenie alimentów. Pozew inicjuje sprawę sądową. Może go złożyć osoba zobowiązana do płacenia. Może to zrobić także jej pełnomocnik. Pozew składa się w sądzie rejonowym. Właściwy jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego. Pozew można złożyć osobiście w biurze podawczym. Można go również wysłać pocztą. Nie ma ustawowych terminów na złożenie pozwu. Wniosek o obniżenie alimentów musi być dobrze przygotowany. Skorzystanie z pomocy prawnika jest dobrym rozwiązaniem.

• Przygotuj pozew o obniżenie alimentów.
• Zbierz dokumenty potwierdzające zmianę sytuacji.
• Oblicz wartość przedmiotu sporu i opłać pozew.
• Złóż pozew w biurze podawczym lub wyślij pocztą.
• Powołaj świadków, jeśli to konieczne.

Pozew musi zawierać odpowiednie załączniki. Dołącz dokumenty potwierdzające Twoje twierdzenia. Należy też załączyć dowód uiszczenia opłaty sądowej.

Co powinno zawierać uzasadnienie pozwu?

Uzasadnienie pozwu jest kluczowe. Musisz opisać w nim zmianę stosunków. Wyjaśnij, dlaczego obecna wysokość alimentów jest nieadekwatna. Podaj konkretne przykłady. Udowodnij pogorszenie swojej sytuacji. Zaprezentuj poprawę sytuacji drugiego rodzica lub dziecka. Dołącz dokumenty potwierdzające te fakty. Mogą to być zaświadczenia o zarobkach. Potrzebne są rachunki za leczenie. Warto przedstawić koszty utrzymania nowego członka rodziny. Nie wystarczy samo złożenie pozwu. Musisz przekonać sąd dowodami. Wykaż, że Twoje możliwości zmalały. Pokaż, że potrzeby dziecka się zmieniły.

Koszty sądowe w sprawie o obniżenie alimentów

Wniesienie pozwu o obniżenie alimentów wiąże się z kosztami. Należy uiścić opłatę sądową. Wysokość opłaty zależy od wartości przedmiotu sporu (VPS). VPS to różnica między dotychczasowymi a żądanymi alimentami. Oblicza się ją za okres jednego roku. Jeśli alimenty były 1500 zł, a żądasz 1000 zł, różnica wynosi 500 zł. VPS wynosi wtedy 12 * 500 zł, czyli 6000 zł. Opłata stała wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. Jest też minimalna kwota opłaty. Wynosi ona 30 zł. Stawki opłat stałych są zróżnicowane.

Tabela opłat sądowych:

Wartość przedmiotu sporu (VPS)	Opłata stała
do 500 zł	30 zł
500 – 1500 zł	100 zł
1500 – 4000 zł	200 zł
4000 – 7500 zł	400 zł
7500 – 10000 zł	500 zł
10000 – 15000 zł	750 zł
15000 – 20000 zł	1000 zł

Dla VPS powyżej 20000 zł opłata wynosi 5%. Dowód opłaty należy załączyć do pozwu.

Dowód opłaty załącza się do pozwu – objaśnia ekspert Kancelarii Adwokackiej Adriany Duks-Taniewskiej.

Osoby w trudnej sytuacji materialnej mogą wnioskować o zwolnienie z kosztów. Wniosek składa się wraz z pozwem.

Mediacja jako alternatywa dla sądu

Nie zawsze trzeba iść do sądu. Rodzice mogą samodzielnie ustalić wysokość alimentów. Możliwe jest rozwiązanie problemu przez ugodę. Mediacja jest dobrym narzędziem. Pomaga stronom dojść do porozumienia. Jest mniej formalna niż proces sądowy. Może być szybsza i tańsza. Ponad 70% mediacji rodzinnych kończy się ugodą. Warto spróbować mediacji przed złożeniem pozwu. Mediator pomaga w rozmowach. Wspiera strony w znalezieniu rozwiązania. Ugoda zawarta przed mediatorem ma moc prawną.

• Rozważ mediację z drugim rodzicem.
• Skorzystaj z pomocy profesjonalnego mediatora.
• Spróbuj zawrzeć ugodę alimentacyjną.

Zabezpieczenie roszczenia i obniżenie alimentów wstecz

Możesz wnioskować o zabezpieczenie roszczenia. Jest to tymczasowe uregulowanie sytuacji. Sąd może wydać postanowienie. Określa ono tymczasową wysokość alimentów. Obowiązuje ono do czasu zakończenia sprawy. Warto o to wnieść. Zabezpieczenie może zmniejszyć obciążenie finansowe. Działa na czas trwania postępowania sądowego.

Czy można obniżyć alimenty z datą wsteczną? Tak, jest taka możliwość. Możesz żądać obniżenia alimentów wstecz. Wymaga to udowodnienia. Musisz wykazać, że zmiana stosunków nastąpiła wcześniej. Sąd oceni zasadność takiego żądania. Zazwyczaj dotyczy to okresu od zaistnienia zmiany.

• Wnieś o zabezpieczenie roszczenia w pozwie.
• Żądaj obniżenia alimentów z datą wsteczną.

Ile trwa sprawa o obniżenie alimentów?

Czas trwania sprawy o obniżenie alimentów jest różny. Zależy od wielu czynników. Proste sprawy mogą trwać kilka miesięcy. Wymagają mniej rozpraw. Złożone sprawy trwają dłużej. Mogą trwać nawet do roku. Czasem postępowanie jest jeszcze dłuższe. Wpływ mają na to dowody. Liczba świadków ma znaczenie. Złożoność sytuacji finansowej stron jest ważna. Obciążenie sądu pracą również wpływa na czas. Czekanie na wyrok może wymagać cierpliwości.

Orientacyjny czas oczekiwania na wyrok:

Rodzaj sprawy	Orientacyjny czas
Proste sprawy	Kilka miesięcy
Złożone sprawy	Do roku lub dłużej

Pomoc prawna w sprawie o obniżenie alimentów

Sprawy o alimenty bywają skomplikowane. Wymagają znajomości prawa. Potrzebne jest doświadczenie w postępowaniu sądowym. Skorzystanie z pomocy prawnika jest często najlepszym rozwiązaniem. Adwokat lub radca prawny pomoże przygotować pozew. Zadbają o prawidłowe uzasadnienie. Pomogą zebrać niezbędne dowody. Reprezentują Cię przed sądem. Zlecenie napisania pozwu profesjonaliście zwiększa szanse na sukces. Prawnik oceni Twoją sytuację. Doradzi najlepsze kroki. Może pomóc w negocjacjach mediacyjnych. Specjalista od prawa rodzinnego zna specyfikę takich spraw. Może to oszczędzić wiele błędów. Zwiększa też skuteczność działań.

• Skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w prawie rodzinnym.
• Zleć przygotowanie pozwu profesjonaliście.
• Adwokat pomoże zebrać dowody i uzasadnić żądanie.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)