Podział majątku przy rozwodzie z orzeczeniem o winie

Wyjaśniamy, jak wina jednego z małżonków wpływa na podział wspólnego majątku po rozwodzie. Dowiedz się, kiedy sąd może orzec nierówne udziały i co na to wpływa.

Kiedy ustaje wspólność majątkowa małżonków?

Wspólność majątkowa między małżonkami ustaje. Dzieje się tak w przypadku orzeczenia rozwodu. Ustaje także przy orzeczeniu separacji. Wspólność majątkowa musi ustać. Jest to warunek do podziału majątku. Podział majątku wspólnego może nastąpić w dowolnym czasie. Nie musi czekać na uprawomocnienie wyroku.

Co tworzy majątek wspólny?

Majątek wspólny powstaje z dniem zawarcia małżeństwa. Składa się z przedmiotów nabytych w trakcie trwania wspólności. Nabywają je oboje małżonkowie. Może je nabyć jedno z nich. Zgodnie z kodeksem rodzinnym zarobki małżonków wchodzą do majątku wspólnego.

Równe udziały w majątku wspólnym – zasada

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują równość udziałów. Oboje małżonkowie mają równe części. Domniemanie to zawiera artykuł 43 § 1 KRiO. Mówi on, że majątek należy do małżonków w równych udziałach. Jest to zasada podstawowa.

Kiedy sąd może orzec nierówne udziały?

Możliwy jest nierówny podział majątku. Przewiduje to artykuł 43 § 2 KRiO. Nierówny podział jest możliwy przy łącznym zaistnieniu dwóch przesłanek. Muszą istnieć ważne powody. Udziały małżonków w majątku wspólnym są zasadniczo równe. Sąd powinien rozważyć ustalenie udziałów w innym stopniu. Wymaga to wyraźnego żądania jednego z małżonków. Automatyczne zastosowanie domniemania równych udziałów może być krzywdzące. Dzieje się tak w wielu przypadkach dla jednej ze stron.

Wina małżonka a nierówny podział majątku

Wina za rozkład pożycia w rozwodzie ma znaczenie. Zdrada może wpłynąć na podział majątku. Sąd Najwyższy ocenił wpływ zdrady. Cudzołóstwo może być podstawą rozwodu. Nie zależy to od czasu popełnienia. Naruszenie zasady wierności łamie dane słowo. Związek z innym partnerem po rozkładzie pożycia nie daje podstawy winy. Tak orzekł Sąd Najwyższy.

W razie pominięcia w ocenie »ważnych powodów« czynnika winy rozkładu pożycia w istocie dochodziłoby do tego, że małżonek niewinny byłby narażony na realne, dotkliwe konsekwencje podziału majątku zgodnie z zasadą równości udziałów.

Ten cytat pokazuje znaczenie winy. Wina może być ważnym powodem. Zastosowanie zasady równych udziałów mogłoby prowadzić do niesprawiedliwych skutków. Dzieje się tak w sytuacji, gdy jeden małżonek ponosi wyłączną winę.

Rozwód może być orzeczony z winy żony. Może być orzeczony z winy męża. Wina sama w sobie nie oznacza automatycznie nierównych udziałów. Muszą istnieć ważne powody. Sąd bierze pod uwagę całokształt sytuacji.

Jak sąd ocenia „ważne powody”?

Sąd ocenia ważne powody indywidualnie. Bierze pod uwagę przyczynienie się do majątku. W przypadku rozwodu pojawiają się spory. Dotyczą one wkładu w budowanie dorobku. Sąd Najwyższy wskazał, co jest przyczynieniem się. Przyczynienie się to nie tylko działania powiększające majątek. To także starania o rodzinę. To zaspokajanie jej potrzeb. Faktyczna separacja małżonków może wpłynąć na podział. Każdy z małżonków może wydawać pieniądze ze wspólnego majątku. Służą one na własne potrzeby. Podstawą rozliczenia jest wykorzystanie środków. Chodzi o środki z majątku wspólnego. Służą one na własne, nieuzasadnione potrzeby.

Przyczynienie się małżonków do powstania wspólnego majątku stanowią nie tylko ich działania prowadzące bezpośrednio do powiększenia substancji tego majątku, ale kształtuje je całokształt starań o założoną przez zawarcie małżeństwa rodzinę i zaspokajanie jej potrzeb.

Ten cytat precyzuje pojęcie przyczynienia się. Sąd analizuje cały okres małżeństwa. Zachowanie małżonka w okresie małżeństwa powinno być uwzględnione. Bierze się to pod uwagę przy ustalaniu nierównych udziałów. W jednym przypadku 95% wartości majątku stanowiło gospodarstwo rolne. Rozwód orzeczono z winy żony. Sąd mógł orzec nierówne udziały.

Postępowanie o podział majątku

Ustalenie nierównych udziałów jest możliwe. Dochodzi się tego w ramach postępowania. Jest to postępowanie o podział majątku wspólnego. Wniosek o nierówny podział składa jeden z małżonków. Sąd bada spełnienie przesłanek. Sprawdza istnienie ważnych powodów. Ocenia stopień przyczynienia się. Postępowanie toczy się po orzeczeniu rozwodu. Może trwać długo.

Podsumowanie

Podział majątku po rozwodzie z orzeczeniem o winie rządzi się zasadami. Podstawą jest równość udziałów. Jednak wina może być ważnym powodem. Może prowadzić do nierównego podziału. Wymaga to spełnienia dodatkowych przesłanek. Sąd ocenia całokształt przyczynienia się. Bierze pod uwagę winę i inne czynniki. Sprawy o podział majątku bywają skomplikowane.