Gdzie złożyć pozew o alimenty? Właściwość sądu w sprawach alimentacyjnych

Pozew o alimenty to ważny krok dla osób uprawnionych do świadczeń. Wyjaśniamy, do którego sądu skierować pozew o alimenty w Polsce i za granicą. Poznaj zasady właściwości rzeczowej i miejscowej sądu.

Podstawowe zasady właściwości sądu w sprawach o alimenty

Wniesienie pozwu o alimenty często budzi pytanie o właściwość sądu. Właściwość sądu składa się z dwóch elementów. Są to właściwość rzeczowa i właściwość miejscowa. Musisz ustalić obie właściwości.

Sądem właściwym rzeczowo w sprawach o alimenty jest sąd rejonowy. Pozew o alimenty wnosi się do sądu rejonowego. Trafia on do wydziału rodzinnego i nieletnich. Zasadą postępowania cywilnego jest, że sądem miejscowo właściwym jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego.

Zasadą postępowania cywilnego jest, że sądem miejscowo właściwym jest sąd miejsca zamieszkania przez pozwanego.

Prawo polskie przewiduje jednak wyjątki od tej reguły. Te wyjątki znajdziesz w Kodeksie postępowania cywilnego.

Właściwość miejscowa w sprawach o alimenty – wyjątki i szczególne przypadki

W sprawach o roszczenie alimentacyjne istnieje szczególna właściwość miejscowa. Powództwo można wytoczyć według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej. Daje to uprawnionemu pewną elastyczność. Wyjątek ten przewiduje artykuł 32 Kodeksu postępowania cywilnego.

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość. W tej miejscowości osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Zameldowanie nie jest równoznaczne z miejscem zamieszkania. To ważna różnica.

Miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Zameldowanie nie jest miejscem zamieszkania.

Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców. Jeśli rodzice mieszkają oddzielnie, jest to miejsce zamieszkania tego z rodziców. Dotyczy to rodzica, któremu przysługuje władza rodzicielska. Jeśli władza przysługuje obojgu, miejscem zamieszkania dziecka jest miejsce zamieszkania tego rodzica, u którego dziecko stale przebywa. Właściwy miejscowo sąd rejonowy obejmuje miejsce zamieszkania pozwanego lub osoby uprawnionej do alimentów.

Alimenty w kontekście spraw rozwodowych i separacji

Możliwość rozstrzygnięcia kwestii świadczeń alimentacyjnych istnieje podczas postępowania rozwodowego. Dotyczy to także postępowania o separację lub unieważnienie małżeństwa. W takich przypadkach sądem właściwym do żądania alimentów jest sąd okręgowy. Sąd okręgowy orzeka, gdy alimenty są częścią wyroku rozwodowego. Sprawy o alimenty rozpatrują sądy rejonowe, chyba że toczy się sprawa o rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa.

Sprawy alimentacyjne z elementem międzynarodowym – jurysdykcja

Obserwujemy wzrost liczby spraw o charakterze transgranicznym. Ustalenie odpowiedniej właściwości sądu może sprawić trudności. Dzieje się tak, gdy strony mają miejsca zamieszkania w różnych państwach. Jurysdykcja sądów polskich w sprawach o alimenty jest określona przepisami prawa. Dotyczy to Kodeksu postępowania cywilnego i Ustawy Polskie Prawo Międzynarodowe. Artykuł 1103 Kodeksu postępowania cywilnego wskazuje na jurysdykcję, gdy powodem jest uprawniony mieszkający w Polsce.

Jurysdykcja sądu w sprawach alimentacyjnych określona jest przepisami prawa unijnego. Podstawę stanowi Rozporządzenie Rady (WE) Nr 4/2009 z 18 grudnia 2008 roku. Rozporządzenie dotyczy jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń. Obejmuje też współpracę w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. Rozporządzenie wprowadza cztery podstawy jurysdykcji. Dwie pierwsze dotyczą powództwa alimentacyjnego o charakterze samoistnym. Rozporządzenie ma zastosowanie od 18 czerwca 2011 roku.

Jurysdykcja sądu w sprawach alimentacyjnych określona jest przepisami rozporządzenia Rady (WE) Nr 4/2009 z 18 grudnia 2008 roku.

Uprawniony do alimentacji ma prawo wyboru kraju, w którym złoży pozew. Możliwe jest ustalenie jurysdykcji na podstawie innej sprawy. Dotyczy to sprawy związanej z obowiązkiem alimentacyjnym. Zwykły pobyt dziecka w danym państwie uzasadnia jurysdykcję krajową. Trybunał Sprawiedliwości UE rozstrzygał kwestie jurysdykcji w sprawach transgranicznych. W praktyce decydującą rolę odgrywa kryterium obiektywne w ustaleniu miejsca pobytu.

Zwykły pobyt dziecka w państwie fori uzasadnia jurysdykcję krajową w sprawie o alimenty.

Przepisy prawa unijnego, takie jak Rozporządzenie nr 2201/2003, również wpływają na jurysdykcję w sprawach rodzinnych. Polska stosuje te przepisy. Dania zrezygnowała z przystąpienia do unijnej przestrzeni sprawiedliwości w tym zakresie.

Pozew o alimenty – formalności i koszty

Pozew o alimenty powinien spełniać ogólne warunki pisma procesowego. Należy podać adres zamieszkania oraz numer PESEL pozwanego i powoda. Strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. To ułatwienie dla osób potrzebujących wsparcia finansowego.

Nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych.

Wartość przedmiotu sporu w sprawie o alimenty oblicza się. Stanowi ją suma świadczeń za jeden rok. Na przykład, jeśli żądasz 3000 zł miesięcznie, wartość sporu wynosi 36000 zł. Najpóźniej w przypadku wniesienia pozwu z pominięciem właściwości, sprawa zostanie odrzucona przez sąd. Gotowy pozew o alimenty należy złożyć do sądu. Można zrobić to osobiście lub wysłać listem poleconym.

• Gotowy pozew złożyć osobiście w biurze podawczym sądu.
• Wysłać pozew listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.

Dodatkowe kwestie dotyczące alimentów

Alimenty to obowiązek dostarczania środków utrzymania. Obejmuje to także środki wychowania. Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej. Dotyczy także rodzeństwa. Osoby uprawnione do alimentów mogą ich dochodzić. Dotyczy to sytuacji, gdy nie mogą zaspokoić swoich podstawowych potrzeb. Postępowania alimentacyjne dotyczą nie tylko relacji rodzic-dziecko. Mogą obejmować również innych krewnych.

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Roszczenia alimentacyjne ulegają przedawnieniu. Okres przedawnienia wynosi 3 lata. Liczy się go od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Możliwe jest złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego. Ten wniosek można zawrzeć już w treści pozwu. Zabezpieczenie pozwala uzyskać środki na utrzymanie na czas trwania procesu. Zgromadź dowody na usprawiedliwione potrzeby dziecka lub osoby uprawnionej. Ułatwi to sądowi ustalenie wysokości alimentów.