Czy alimenty ulegają przedawnieniu? Poznaj kluczowe zasady i terminy

Przedawnienie alimentów to ważna kwestia prawna. Dotyczy możliwości uchylenia się od spłaty długu alimentacyjnego po upływie określonego czasu. Wyjaśniamy, kiedy i jak dochodzi do przedawnienia roszczeń.

Czym są alimenty i ich przedawnienie?

Alimenty to obowiązkowe świadczenia finansowe. Mają zapewnić utrzymanie osobom, które nie mogą samodzielnie się utrzymać. Obowiązek alimentacyjny dotyczy głównie rodziców wobec dzieci. Może też obciążać innych członków rodziny.

Przedawnienie alimentów pozwala dłużnikowi uniknąć spłaty części długu. Następuje to po upływie terminu określonego w przepisach. Przedawnienie nie unieważnia samego zobowiązania. Dłużnik musi podnieść zarzut przedawnienia przed sądem.

Podstawę prawną stanowi Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Ważne przepisy znajdziesz także w Kodeksie cywilnym.

Kiedy przedawniają się roszczenia alimentacyjne?

Roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się. Generalny termin przedawnienia wynosi trzy lata. Dotyczy to każdej pojedynczej raty alimentacyjnej. Każda rata alimentów przedawnia się w innym terminie. Termin liczy się od dnia, w którym rata stała się wymagalna.

Osoba uprawniona może dochodzić zaległych alimentów. Może to zrobić za okres ostatnich trzech lat. Dotyczy to roszczeń niepotwierdzonych wyrokiem.

Przedawnienie alimentów zasądzonych wyrokiem

Inne terminy dotyczą alimentów zasądzonych przez sąd. Alimenty zasądzone prawomocnym orzeczeniem przedawniają się po sześciu latach. Niektóre źródła podają okres dziesięciu lat dla alimentów zasądzonych wyrokiem sądu. Najczęściej spotykany termin to sześć lat.

Aby dochodzić alimentów, musisz uzyskać tytuł wykonawczy. Sąd nadaje tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności z urzędu.

Czy dług wobec Funduszu Alimentacyjnego ulega przedawnieniu?

Dług z tytułu wypłaty alimentów z Funduszu Alimentacyjnego jest egzekwowany od dłużnika. Zadłużenie wobec Funduszu Alimentacyjnego nie przedawnia się nigdy. Reguluje to Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

Jak przerwać bieg terminu przedawnienia?

Możesz zatrzymać bieg przedawnienia. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego przerywa bieg terminu. Dotyczy to trzyletniego terminu przedawnienia. Przerwanie następuje przez każdą czynność przed sądem lub innym organem. Organ działa w celu dochodzenia lub ustalenia roszczenia. Dotyczy to także egzekucji lub zabezpieczenia.

Bieg przedawnienia nie płynie w pewnych sytuacjach. Dotyczy to roszczeń dzieci przeciwko rodzicom. Bieg nie rozpoczyna się ani nie płynie w czasie trwania władzy rodzicielskiej. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z 25 listopada 1968 r.

„Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu: co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom – przez czas trwania władzy rodzicielskiej.”

Osoba uprawniona może też rozpocząć mediację z dłużnikiem. To również może zatrzymać przedawnienie.

Przedawnienie a egzekucja komornicza

Zaległe alimenty można dochodzić przez komornika. Wniosek o wszczęcie egzekucji złożysz do komornika sądowego. Właściwy jest komornik ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela.

Komornik przeprowadza dochodzenie. Ustala zarobki dłużnika. Sprawdza jego stan majątkowy i miejsce zamieszkania. W czasie prowadzenia egzekucji komorniczej bieg przedawnienia ulega zatrzymaniu.

Bezskuteczność egzekucji nie jest podstawą umorzenia postępowania.

Jak sprawdzić swoje zadłużenie alimentacyjne?

Możesz sprawdzić, czy masz dług alimentacyjny. Sprawdź zaległości u komornika. Możesz też szukać w rejestrze dłużników niewypłacalnych. Ośrodek Pomocy Społecznej może również udzielić informacji.

Dostępne są systemy informacji gospodarczej. ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. prowadzi rejestr dłużników. Możesz zarejestrować się w serwisie infoKonsument.pl. Sprawdzisz tam swój dług alimentacyjny. Portal Emp@tia również może być źródłem informacji.

Dłużnik alimentacyjny może być wpisany do rejestru dłużników. Wpływa to na jego zdolność kredytową.

Konsekwencje niepłacenia alimentów

Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego jest częstą praktyką w Polsce. Za dług alimentacyjny można trafić na listę dłużników. Dłużnik alimentacyjny podlega odpowiedzialności karnej. Przestępstwo uporczywego uchylania się podlega ściganiu na wniosek pokrzywdzonego.

Dłużnikowi grozi kara grzywny. Może też otrzymać karę ograniczenia wolności. Grozi mu nawet pozbawienie wolności do dwóch lat. Stanowi o tym art. 209 Kodeksu karnego.

Długi z tytułu niespłaconych alimentów rosną dynamicznie. Wartość zaległych zobowiązań przekracza 12 mld złotych. Ponad 300 tysięcy rodziców nie płaci alimentów.

Wartość zadłużenia i liczba dłużników alimentacyjnych w Polsce

Czy da się odzyskać przedawnione alimenty?

Roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się. Nie możesz dochodzić alimentów za okres przedawnienia. Zasądzonych alimentów można dochodzić za ostatnie trzy lata. Pełnoletnie dziecko może pozwać rodzica o zaległe alimenty. Może to zrobić bez względu na okres zadłużenia.

Dłużnik musi samodzielnie podnieść zarzut przedawnienia. Robi to przed sądem lub komornikiem. Sąd nie uwzględnia przedawnienia z urzędu. Złożenie oświadczenia o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia jest możliwe. Uniemożliwi to powoływanie się na upływ czasu.

Możesz domagać się alimentów wstecz. Jest to możliwe jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Dług alimentacyjny można odzyskać. Pomocne bywa pozyskanie alimentów z Funduszu Alimentacyjnego.

Warto skorzystać z pomocy profesjonalisty. Rzetelna pomoc prawnika jest nieoceniona. Adwokat specjalizujący się w sprawach rodzinnych pomoże. Pomoże prawidłowo formułować pisma procesowe.

Obowiązek alimentacyjny a wiek osoby uprawnionej

Rodzice są zobowiązani do płacenia alimentów. Obowiązek trwa, aż dziecko będzie w stanie utrzymać się samodzielnie. Nie jest ograniczony konkretnym wiekiem. Powszechnie uważa się, że trwa do 18. lub 25. roku życia. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego, alimenty płaci się do momentu samodzielności.

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń. Dotyczy to dziecka pełnoletniego. Jest to możliwe, gdy świadczenia są dla nich nadmiernym uszczerbkiem.

Okres przedawnienia dla małoletniego dziecka liczy się inaczej. Liczy się od ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Dzieci mogą domagać się wszelkich zaległych alimentów. Jest to możliwe do ukończenia 21 roku życia.

Czy dług alimentacyjny można odziedziczyć?

Śmierć dłużnika alimentacyjnego kończy jego obowiązek. Obowiązek alimentacyjny ma charakter osobisty. Długi alimentacyjne powstałe przed śmiercią dłużnika nie wygasają. Mogą przejść na spadkobierców. Odpowiedzialność spadkobierców jest ograniczona. Ogranicza się do wartości odziedziczonego spadku.

Podsumowanie kluczowych informacji

Roszczenia o alimenty przedawniają się. Podstawowy termin to trzy lata. Alimenty zasądzone wyrokiem przedawniają się po sześciu latach. Dług wobec Funduszu Alimentacyjnego nie ulega przedawnieniu. Bieg przedawnienia przerywa wszczęcie egzekucji. Przerwanie następuje też przez wniosek do sądu. Dłużnik musi podnieść zarzut przedawnienia. Bez tego sąd może orzec o spłacie całego długu.